روغن گل مغربی در دوران بارداری
روغن گل مغربی یک مکمل جایگزین است که گاهی برای کمک به القای زایمان یا آماده سازی دهانه رحم برای زایمان استفاده می شود. این مکمل به طور گسترده مورد بررسی قرار نگرفته است، بنابراین تشخیص اثربخشی و ایمنی آن در بارداری دشوار است. برخی پژوهش های محدود نشان می دهد که روغن گل مغربی ممکن است به تسریع مرحله اول زایمان (در صورت استفاده به صورت واژینال) کمک کند. اگر تصمیم به استفاده از روغن گل مغربی برای القای زایمان خود دارید، حتما ابتدا با پزشک مشورت کنید.
روغن گل مغربی چیست؟
روغن گل مغربی یک مکمل غذایی است که از دانه های گیاه گل مغربی (نام علمی Oenothera biennis و نام عمومی Evening primrose) تهیه می شود. این دارو برای درمان انواع بیماری ها از جمله اگزما، آرتریت روماتوئید، درد سینه، علائم یائسگی و سندرم قبل از قاعدگی (PMS) استفاده می شود. برخی از ماماها و پزشکان استفاده از روغن گل مغربی را برای کمک به آماده سازی یا نرم شدن دهانه رحم و القای زایمان توصیه می کنند، زیرا این دارو می تواند تولید پروستاگلاندین‌ها را در بدن تحریک کند. (این هورمون‌ها به باز شدن دهانه رحم و تحریک انقباضات کمک می‌کنند)
شواهد محدودی وجود دارد که نشان می‌دهد استفاده از روغن گل مغربی به صورت واژینال می تواند به نرم شدن دهانه رحم کمک کند. پژوهش های بیشتری برای تایید اثربخشی و ایمنی این مکمل در دوران بارداری لازم است.
آیا می توان از روغن گل مغربی برای القای زایمان استفاده کرد؟
این مسئله که آیا روغن گل مغربی برای القای زایمان موثر یا بی ضرر است هنوز به طور قطعی مشخص نیست. بنابراین تجویز استفاده از روغن گل مغربی برای القای زایمان به پژوهش های بیشتری نیاز دارد.
چند پژوهش کوچک به تازگی نشان داده که استفاده از کپسول‌های روغن گل مغربی به صورت واژینال در هفته های آخر بارداری یا در حین روند زایمان می تواند به آماده سازی دهانه رحم برای زایمان کمک کند. یک پژوهش در سال 2019 برای اولین بار در ایران بر روی 86 مادر باردار انجام شد که نیمی از آن ها به طور تصادفی یک کپسول واژینال روغن گل مغربی را از هفته 38 بارداری استفاده کردند. مادرانی که روغن گل مغربی دریافت کردند در علائم فیزیکی آمادگی زایمان (مانند اتساع دهانه رحم و افاسمان) امتیاز بیشتری کسب کردند و مرحله اول زایمان کوتاه تری نسبت به گروه شاهد داشتند.
پژوهش دیگری که بر روی 60 زن باردار انجام شد، اثرات استفاده از روغن گل مغربی به صورت واژینال در طی القای زایمان را مورد بررسی قرار داد. شرکت‌کنندگانی که شیاف روغن گل مغربی دریافت کردند هم مرحله اول زایمان کوتاه تری داشتند و هم دهانه رحم آن‌ها سریع تر از کسانی که شیاف دریافت نکردند باز شد. پژوهشگران هیچ عارضه نامطلوبی را گزارش نکردند. با این حال از آن جا که هر دو پژوهش کوچک و محدود بود نمی توان با استناد به آن عوارض جانبی استفاده از روغن گل مغربی در بارداری را رد کرد.
به نظر می رسد مصرف خوراکی روغن گل مغربی اثربخشی کمتری داشته باشد. یک کارآزمایی تصادفی بالینی نشان داد که روغن گل مغربی هیچ اثری بر دهانه رحم یا مدت زایمان ندارد. (در طول کارآزمایی، زنانی که در هفته 40 بارداری بودند از کپسول های روغن گل مغربی 2 بار در روز به مدت یک هفته استفاده کردند.) با این حال، آزمایش کوچک دیگری نشان داد که روغن گل مغربی به نظر به آماده سازی دهانه رحم برای زایمان کمک می کند و احتمال زایمان طبیعی شرکت کنندگان را افزایش می دهد. (در طول کارآزمایی، زنان باردار کپسول روغن گل مغربی را 3 بار در روز به مدت یک هفته مصرف کردند)
روغن گل مغربی در بارداری
آیا مصرف روغن گل مغربی در دوران بارداری ایمن است؟
پژوهش های کافی برای اطمینان از بی خطر بودن استفاده از روغن گل مغربی در دوران بارداری وجود ندارد. برخی پژوهش ها نشان می دهد که مصرف روغن گل مغربی در بارداری می تواند منجر به طولانی شدن روند زایمان، پارگی زودرس کیسه آب و افزایش نیاز به هورمون های القای زایمان و وکیوم شود. یک مطالعه موردی نشان داد نوزادی که مادرش که یک هفته قبل از زایمان روغن گل مغربی مصرف کرده بود بدنش کبودی های کوچک داشت. البته این مشکل پس از چند روز برطرف شد و نوزاد سالم بود.
نحوه مصرف روغن گل مغربی چگونه است؟
بهتر است قبل از مصرف روغن گل مغربی با پزشک مشورت کنید تا او دوز مصرفی ایمن دارو را برایتان تعیین کند.
در پژوهش 2019 که شامل روغن گل مغربی واژینال بود، شرکت کنندگان از هفته 38 بارداری هر شب کپسول 1000 میلی گرمی روغن گل مغربی را به صورت واژینال استفاده کردند و پس از آن حداقل 2 ساعت دراز کشیده بودند. در آزمایشی دیگر زنان یک کپسول 500 میلی گرمی روغن گل مغربی را 3 بار در روز به مدت یک هفته به صورت خوراکی مصرف کردند.
مزایا و معایب روغن گل مغربی در دوران بارداری
اطمینان از مزایا و معایب استفاده از روغن گل مغربی در دوران بارداری کار ساده ای نیست، زیرا این موضوع به طور گسترده مورد پژوهش قرار نگرفته است. در ادامه برخی نکات ارائه شده است:
مزایای روغن گل مغربی:
– باعث تسریع روند مرحله اول زایمان می شود (استفاده به صورت واژینال)
– به آماده شدن دهانه رحم برای زایمان کمک می کند
– به درمان مشکلات غیر بارداری مانند تحریک پوست کمک می کند
معایب روغن گل مغربی:
– باعث ناراحتی های دستگاه گوارش یا سردرد می شود
– خطر برخی از عوارض زایمان را افزایش می دهد
– ایمنی یا اثربخشی آن در دوران بارداری یا برای القای زایمان ثابت نشده است
هشدارها:
– در صورت مصرف داروهای ضد انعقاد از روغن گل مغربی استفاده نکنید، زیرا این دارو به عنوان رقیق کننده خون عمل می کند و می تواند خونریزی را تشدید کند.
– در صورتی که دچار اختلال تشنج هستید، روغن گل مغربی مصرف نکنید. این محصول با داروهای ضد تشنج تداخل دارد و اثر آن ها را کاهش می دهد.