مزایا و معایب تک فرزندی
چرا برخی از والدین تک فرزندی را انتخاب می کنند؟
بالارفتن سن ازدواج، شرایط اقتصادی خانواده‌ها و تامین هزینه‌های بالای زندگی، شاغل‌بودن مادر، مهاجرت، ترس از مسئولیت‌های بیشتر، کوچک‌شدن محیط خانواده و نبود حمایت‌های لازم در جریان فرزندپروری از مهم‌ترین دلایل این تصمیم هستند.
اینکه آیا تک فرزندی را می توان به عنوان انتخاب بهتر و جایگزین چند فرزندی دانست و آن را به عنوان الگویی برای زندگی ترویج کرد یا خیر، موضوعی است که در این نوشته به آن پاسخ دهیم.
زوجینی که تک فرزندی را انتخاب می کنند گمان می کنند که توان و فرصت تربیت فرزند را ندارند. چرا؟ از لحاظ اقتصادی، شاغل بودن مادر، آمادگی نداشتن هر کدام از زوجین و …. اما اینکه این تصور چقدر صحیح است و تک فرزندی به رشد روانی، عاطفی و اجتماعی فرزند اول کمکی خواهد کرد یا خیر؟ آیا تولد فرزندان بیش تر می تواند چالش برانگیز باشد و آیا به خاطر فرزند اول باید بچه دوم را به دنیا آورد؟ سوال هایی هستند که در ادامه به آن پاسخ خواهیم داد.
اما تک فرزندی برای خانواده ها تهدیدهایی به همراه خواهد داشت.
از معایب تک‌فرزندی توجه و تمرکز بیش از حد به فرزند است، به بیان ساده تر فرزند لوس بار می آید یعنی والدین تمام توجه خود را به یکی فرزند معطوف کرده اند و این اتفاق به نوبه‌ی خود خطراتی به دنبال خواهد داشت.
در این خانواده های تک فرزند که خواسته های فرزند تمام و کمال و یا به سرعت برآوده می شود و فرزند هم هیچ عادتی به شنیدن کلمه”نه” ندارد، برخی هیجان ها را که منجر به رشد روانی و عاطفی او می شوند، تجربه نمی کند.
از ابزارهای قدرت خانواده تعداد نفرات است. هرچه اعضای خانواده بیش تر باشد می تواند زنجیره محکمی برای حمایت همه جانبه اعضای خانواده از یکیدیگر باشد.
یکی از مواردی که فرزندان می توانند به والدین خود کمک کنند موقعیت های شغلی است که آنها در آینده و درآمدی که از جانب آنها وارد خانواده می شود.
از بازی به عنوان فرصتی یاد می شود که کودکان می توانند خود را در موقعیت های بزرگسالی تصور کنند و این همراه یادگیری است. حال اگر این فرصت طلایی در کنار خواهر یا برادر سپری شود نیاز فرزند را به هم صحبت و همدم تامین خواهد کرد.
فرزند به راحتی می تواند از وجود خواهر و برادرش کمال استفاده را ببرد به نحوی که با او راحت است و حرف دلش را می زند. فرزندان این احساس حمایتی از جانب یکدیگر را دوست دارند؛ به طور ویژه تر اگر فاصله سنی کم تر باشد احساس امنیت از همدیگر نیز دریافت می کنند.
در فرزند اول خانواده ها معمولا حساسیت هایی دارند که در فرزندان بعدی کم تر خواهد بود آن هم به دلیل اولین تجربه در فرزندآوری است به شکل آزمون و خطا است که چه شیوه ای برای تربیت فرزند بهتر و راحت تر است.
در خانواده هایی با تعدد فرزندان با توجه به علاقه و نبوغ فرزند عامل رشد گسترده تر خواهد بود، اما نکته حائز اهمیت در اینجا این است که والدین بین فرزندان هیچ تفاوتی قائل نشوند و توجه یکسانی به همه فرندان داشته باشند چرا که بی توجهی به این مساله زیان بار خواهد بود.
فراموش نکنید که فرزندآوری بیشتر نیاز به والدین بالغ و آگاهی دارد که به رشد و تربیت خود نیز توجه کافی را دارند و برای این امر وقت صرف می کنند.
برخی زوجین مسائل اقتصادی را به عنوان عدم تمایل برای فرزندآوری بیش تر ذکر می کنند اما اینکه والدین چه سبکی را در فرزندپروری انتخاب می کنند و در کنار هم مسئولیت او را بر عهده دارند نکات مهم تری هستند که نباید از آنها غافل ماند.
به عنوان پاسخ پرسش آخر، شما والدین به خاطر خودتان فرزند دوم و یا بیش تر را بیاورید. به خاطر داشته باشید که اگر شما شرایط جسمانی، اجتماعی و روانی فرزند دوم را داشته باشید، این فرزند موجب پویایی خانواده خواهد شد و زمینه های رشد هیجانی و اجتماعی را در فرزند اول فراهم می کند.