گفت گوی سالم و تعاملی در خانه
نجات زندگی؛ زیر سقف طلاق عاطفی
در تمام زندگی های زن و شوهری اختلاف هایی از کوچک تا بزرگ وجود دارد که بعضی از این اختلاف ها هر چند کوچک متاسفانه به کناره گیری از یکدیگر که همان طلاق عاطفی است و یا در صورت تنش های فراوان بدون مدیریت به طلاق ختم می شود. آیا قبل از طلاق و شاید حتی خیلی قبل تر از آن با خود فکر کرده اید که چطور می توان با راه هایی به سادگی آب خوردن از نابودی خانواده تان جلوگیری کنید؟ این سوال را از زن و شوهرهایی می پرسیم که بدون توجه به نابود شدن اول خودشان بعد زندگی مشترکشان و سوم نسل بعد از خود به طلاق فکر می کنند و باعث بالارفتن آمار طلاق می شوند. در زندگی زناشویی معمولا دلخوری ها، رنجش ها، شکایت ها و مشاجره هایی دیده می شود. آنچه مهم است این نکته می باشد که زن و شوهر چگونه و به چه نحوی با یکدیگر در مورد رنج ها صحبت می کنند. مطمئنا رعایت نکات ذیل به سلامت گفتگوی آنها کمک می کند. در ضمن این چند نکته می تواند کلید طلایی رسیدن به گفتگویی سالم و آرام باشد.
گفت گوی سالم و تعاملی در خانه
۱) پیش از بیان دلخوری به همسر، ابتدا کل ماجرا را روی کاغذ بنویسید. زيرا نوشتن، هم باعث آرامش نسبی شما می شود، هم سهم خودتان از دلخوری مشخص می گردد و در عین حال با یادآوری ماجرا، به علت های آن بهتر واقف می شوید و ضمن فروکش کردن نسبی عصبانیت، شما را بر شرایط مسلط می نماید.
۲) پیش از صحبت و گفتگو سعی کنید خود را به جای همسرتان بگذارید. این کار باعث ایجاد همدلی می شود. در ضرب المثل ها هم اشاره شده که اگر می توانید با کفش دیگری راه بروید، اگر لنگ نزديد، از او ایراد بگیرید و یا از عینک دیگری دنیا را نگاه کنید، در واقع شما وارد دو اصل درک کردن و عدم قضاوت دیگران می شوید.
۳) پیش از صحبت با همسرتان هرگز موضوع را با دیگران مطرح نکنید زیرا دیگران ممکن است بدون توجه به علت موضوع پیشداوری و قضاوت کنند. شایان ذکر است که دیگران نمی تواند بصورت حرفه ای به شما کمک کند،چرا که بیان مشکلات به دیگران زمینه دخالت و حتی راهنمایی های اشتباه را فراهم نموده و در وسیع شدن مشکل می تواند نقش داشته باشد.
۴) در ابتدای صحبت تاکید کنید قصد شما از مطرح کردن مباحث، آزرده خاطر کردن نیست بلکه هدف رسیدن به حسن تفاهم است، برای تحقق این منظور می توان سعی کنید در ابتدا از نقاط مثبت شروع کنید. پیشنهاد می شود که قوانینی را در ابتدا برای مکالمه وضع کنید که شامل گوش دادن فعال به حرف یکدیگر، استفاده از زبان بدن در جریان مکالمه، پذیرش یکدیگر، صداقت در گفتار، رعایت احترام و داشتن توجه مثبت نامشروط باشد.
۵) سعی کنید هنگام صحبت به نکات مثبت کارهای اخیر همسرتان اشاره کنید و به او بازخورد دهید که من حواسم به شما هست. در واقع این حس منتقل می شود که شما برای بنده اهمیت دارید.
۶) به دنبال راه حل مشترک بگردید، چراکه بحث صرف روی مشکلات ضمن آزار دادن یکدیگر، ره آورد دیگری ندارد لذا در جریان مکالمه خود سعی کنید از قوانین حل مسئله جهت این کار استفاده نمائید.
۷) فضای تعاملی مشخصی را در شبانه روز مشخص کنید، چراکه ارتباط یک نیاز روان شناختی ما انسان ها محسوب می شود. در عصر حال که عصر ارتباطات نامگذاری شده است، با پیشرفت تکنولوژی نظیر رسانه های جمعی و فضای مجازی و… جهت پیشرفت ارتباطات، اما شاهد آن هستیم که فاصله ها بیشتر شده است. لذا سعی کنید در یک زمان مشخص که تمام افراد خانواده دور هم می توانند جمع شوند را ایجاد نمائید و در آن زمان تمام متغییرهای مزاحم را حذف کرده و در یک محیط آرام و دلنشین با یکدیگر در مورد خود، احساسات و مباحث خود صحبت کنید و از سایر افراد خانواده نیر بخواهید آنها نیز چنین کنند. نکته اساسی برای تداوم این جلسات این است که نیاز به دلنشین بودن جلسات، لازم و ضروری است. چرا که انگیزه لازم برای تشکیل و ادامه آن به وجود بیاید. برای این کار شما می توانید از مباحث شاد و خنده دار در ابتدای جلسات استفاده کنید و حداقل حدود ۵ الی ۱۰ دقیقه خود را صرف این کار نمائید.
۸) در جلسه تعاملی به اشتباهات خودتان هم اشاره کنید و شهامت عذرخواهی از همسرتان را در خودتان ایجاد کنید و سعی کنید که از مباحث آزاردهنده (نظیر کنایه، زخم زبان و…) استفاده نکنید و فرصت صحبت متقابل به یکدیگر بدهید و هرگز با قطع صحبت یکدیگر زمینه رنجش خاطر یکدیگر را محیا نفرمائید.
9) در طول گفتمان سعی کنید در فاصله نزدیکی به هم بنشینید و از رابطه چشمی با یکدیگر بهره مند باشید و در گاهی از اوقات نیز از نوازش و بغل کردن یکدیگر در طول جلسه بهره مند گردید.
زوج درمانی
زوجها باید دست از تلاش برای تغییر دادن یکدیگر بردارند، انسان ها را نمی توان تغییر داد، بلکه باید اولویت های خودمان را تغییر دهیم. زوج ها در دعوا نباید دنبال مقصر بگردند. اینجا نه کسی قاضی است، نه وکیل، بلکه باید به دنبال آن باشند که هر کسی چقدر در حل مساله سهم دارد. انعطاف پذیر و واقع گرا باشند.
یکی از راهکارهایی که تاثیر زیادی می تواند در شفاف سازی، سوء تفاهم زدایی و باز کردن گره زوجین داشته باشد. زوج درمانی است. زوج درمانی رویکردی است که در آن جلسات درمانی مشترک میان زن و شوهر برای تغییر دادن روابط آنان در جهت مطلوب برگزار می شود. در زوج درمانی آنچه مورد قبول است آن است که مسئله زوج ها مشکل فردی نیست، بلکه مشکل میان فردی است. در زوج درمانی فنون مختلفی استفاده می شود که از جمله آنها می توان فن انعکاس و روز همراهی را نام برد.
منظور از فن انعکاس آن است که درمانگر از شوهر می خواهد نظرش را در مورد اختلاف خود با همسرش بیان کند و از زن می خواهد تا به سخنان شوهرش به دقت گوش دهد، سپس از وی می خواهد صحبت های شوهرش را تکرار کند. سپس از مرد می پرسد آنچه که زنش گفته همان بوده که او گفته است؟ و اگر نبوده آن ها را تکرار کند. همین کار برای زن هم اتفاق می افتد.
این کار ان قدر ادامه می یابد تا سوء تفاهم بين زوجين برطرف شود و آن ها روش ارتباط صحیح را بیاموزند. در تکنیک روز همراهی، روش کار به اینگونه است که زن قول می دهد در یک روز معین کارهای خوب و دلخواه همسرش را برای شوهرش انجام دهد، بدون آنکه انتظاری از وی داشته باشد و شوهر نیز در یک روز دیگر همین کار را برای زنش انجام می دهد.
با کمک این تکنیک، کم کم سوء تفاهم های زوجین حل می شود و جای خود را به مهر و محبت خواهد داد.
متاسفانه بسیاری از طلاق های عاطفی و طلاق هایی که در حال حاضر اتفاق می افتد، بدون هیچ تلاشی برای بهبود رابطه صورت می گیرد در حالی که تصمیم به طلاق دلایل محکم و قابل توجیه تری را می طلبد.
ارشد روانشناسی تربیتی