آندومتریوز پس از زایمان سزارین
نشانه های اندومتریوز بعد سزارین چیست؟
آندومتریوز پس از سزارین: بافت اندومتر درون دیواره داخلی رحم قرار دارد و وظیفه آن حمایت از بارداری است. این بافت ماهانه در زمان قاعدگی فرو می ریزد.
اگر بافت اندومتر (لایه داخلی رحم) در قسمت های دیگر بدن تشکیل شود، به آن اندومتروز (آندومتریوز) می گویند. بخش هایی از بدن که ممکن است درگیر اندومتروز شوند عبارت است از:
- دیواره شکمی
- تخمدان ها
- مثانه
- روده ها
اگرچه بسیار نادر است، ولی ممکن است بافت اندومتر در محل برش شکم مادران پس از زایمان سزارین ایجاد شود. از آن جا که این وضعیت به ندرت رخ می دهد، این احتمال وجود دارد که پزشک آن را با شرایط پس از بارداری اشتباه بگیرد.
در صورتی که بافت ناشی از سزارین در خارج از دیواره های رحم ایجاد شود، به آن آندومتروز می گویند، اما اگر بافت داخل دیواره رحم در محل زخم برش سزارین شکل بگیرد، به آن آدنومیوز می گویند. مهم ترین علائم مشترک این شرایط قاعدگی دردناک و درد لگن است.
علائم اندومتروز پس از سزارین
یکی از شایع ترین نشانه های اندومتروز و آدنومیوز پس از زایمان سزارین درد لگن است. نشانه شایع دیگر تشکیل توده یا برآمدگی در قسمت زخم جراحی است. اندازه توده می تواند متفاوت و دردناک باشد.
در برخی موارد ممکن است برآمدگی تغییر رنگ دهد و حتی خونریزی کند. بروز این مسئله پس از زایمان می تواند گیج کننده باشد، احتمال دارد این عارضه مدت ها بعد از زایمان رخ دهد. در این شرایط به نظر برش سزارین به خوبی بهبود نیافته یا زخم بافت شکل گرفته است. بعضی از مادران جز توده قابل مشاهده در محل برش علائم دیگری را تجربه نمی کنند.
در صورتی که فرد باردار نباشد، اندومتر در چرخه قاعدگی او فرو می ریزد. بافت اندومتر مانند نیز به همان شیوه عمل می کند و ممکن است باعث خونریزی شود. اما همه زنان متوجه خونریزی مربوط به چرخه خود نمی شوند.
تشخیص آندومتروز
پس از عمل سزارین افزون بر اندومتروز احتمال عوارض دیگر نیز وجود دارد، از جمله موارد زیر:
- هماتوم
- آبسه
- فتق انسزیونال یا بدخیم
- تومور بافت نرم
- گرانولوم بخیه
مهم است که پزشک اندومتروز را به عنوان علت احتمالی درد، خونریزی و توده در محل برش سزارین در نظر بگیرد.
احتمال خطر آندومتروز پس از زایمان سزارین
0.03 تا 0.4 درصد از مادران پس از زایمان سزارین اندومتروز را تجربه می کنند. از آن جا که این وضعیت نادر است، پزشکان معمولا آن را سریع تشخیص نمی دهند.
برای تشخیص اندومتروز، باید چند آزمایش انجام شود. گاهی ممکن است پیش از شناسایی بافت آندومتروز، عمل جراحی برای حذف توده انجام شود.
نحوه تشخیص اندومتروز پس از سزارین
تنها روش قطعی برای تشخیص اندومتریوز، نمونه برداری از بافت است. پزشک متخصص آسیب شناسی (پاتولوژی) نمونه را زیر میکروسکوپ ارزیابی می کند تا شباهت سلول به بافت اندومتر را بررسی کند.
اگرچه آزمایش های تصویربرداری مانند CT اسکن یا MRI در تشخیص بافت اندومتر (مانند زخم سزارین) موثر نیستد، ولی پزشک ممکن است از آن ها برای حذف سایر علل احتمالی توده یا تومور داخل شکم استفاده کند. تنها روش شناخت این عارضه بیوپسی از سلول های مشابه اندومتر است.
درمان اندومتریوز پس از سزارین
درمان اندومتروز معمولا به علائم فرد بستگی دارد. اگر ناراحتی خفیف باشد یا ناحیه اندومتروز کوچک باشد، ممکن است نیاز به درمان تهاجمی نباشد. در این وضعیت می توان از مسکن هایی مانند ایبوپروفن استفاده کرد.
پزشکان معمولا اندومتروز را با دارو درمان می کنند. درمان دارویی شامل قرص های ضد بارداری هورمونی است، این قرص ها هورمون هایی که موجب خونریزی می شوند را کنترل می کنند.
جراحی اندومتروز پس از سزارین
درمان دارویی ممکن است برای اندومتروز ناشی از زخم سزارین موثر نباشد. در چنین شرایطی پزشک ممکن است عمل جراحی را توصیه کند. در این روش برای اطمینان از حذف سلول ها، محلی که در آن سلول های اندومتر مانند رشد کرده و بخش کوچکی از اطراف محل برش برداشته می شود.
پزشک باید در مورد رویکرد جراحی با بیمار صحبت کند تا او بهترین و ایمن ترین گزینه را انتخاب کند. برای اطمینان بیشتر می توان با پزشکان دیگر نیز مشورت کرد.
احتمال بازگشت اندومتروز پس از جراحی کم و حدود 4.3 درصد است.
خلاصه مطلب
در صورتی که پس از زایمان سزارین در قسمت زخم بافت احساس درد داشتید، با پزشک صحبت کنید. اگرچه دلایل مختلفی برای این مسئله وجود دارد، ولی تشدید علائم در هنگام قاعدگی، می تواند نشان دهنده اندومتریوز پس از سزارین باشد.
اگر علائم تان دردناک است، در مورد گزینه های درمانی با پزشک خود مشورت کنید. به خاطر داشته باشید که هدف بیشتر درمان های آندومتریوز مهار تخمک گذاری است. اگر در حال تلاش برای باردار شدن هستید، حتما قبل از اقدام به بارداری به پزشک مراجعه کنید، زیرا قدرت باروری می تواند تحت تاثیر آندومتروز قرار گیرد.