رشد عاطفی و اجتماعی کودک 1 ساله
رشد و تکامل کودک یک ساله
به بچه های دیگر علاقه نشان می دهد
در بیشتر موارد کودک 1 ساله ترجیح می دهد در کنار بچه های دیگر بازی کند، ولی علاقه ای برای بازی و تعامل با آن ها از خود نشان نمی دهد.
کودک درکی از اشتراک گذاری ندارد و حس مالکیت قوی دارد. او علاقه‌ای برای به اشترک‌گذاری وسایل خود با بچه‌های دیگر ندارد. با کسب مهارت اشتراک گذاری کودک می تواند با کودکان دیگر خوب بازی کند و از تعاملات خود با آن ها بهره مند شود.
به احساسات واکنش نشان می دهد
کودک 1 ساله لبخند می زند و در واکنش به اشخاص یا در حال بازی با اسباب بازی می خندد.
کودک همچنین ممکن است با مشاهده ناراحتی کودکان دیگر گریه کند، اما این چیز بدی نیست. پژوهش ها نشان داده کودکان قادر به بروز همدلی هستند و به درد دیگران واکنش نشان می دهند، گویی این مسئله برای خودشان اتفاق افتاده است. کودک ترس را نشان می دهد و سریع به سمت پدر یا مادر خود برمی گردد.
کتاب ها را دوست دارد
در این سن، کودک دوست دارد به تصاویر کتاب ها نگاه کند. مطاله کتاب و صحبت درباره تصاویر آن به او کمک می کند تا ریتم و الگوهای زبان را یاد بگیرد مطالعه کتاب نه تنها برای کودکان سرگرم کننده است، بلکه راهی عالی و زیر ساختی سالم برای آینده آن ها فراهم می کند (آماده سازی برای مقطع پیش دبستانی).
سایر نقاط عطف کودک 1 ساله
تغذیه
در این سن کودک قادر به خوردن غذاهای جامد است، او افزون بر شیر 3 وعده غذایی و 1 تا 3 میان وعده در روز می خورد.
آکادمی کودکان آمریکایی توصیه می کند که رژیم غذایی کودکان نوپا باید حاوی چربی های سالم باشد (مانند آووکادو، روغن زیتون، ماهی و لبنیات). از چربی‌های اشباع و ترانس از جمله غذاهای سرخ شده، آماده و کنسرو شده اجتناب کنید. کودکان روزانه به حدود 1000 کیلو کالری نیاز دارند. باید از تغذیه بیش از حد کودک جلوگیری کرد، زیرا این کار با خطر افزایش وزن همراه است.
اضطراب جدایی
اضطراب جدایی در کودکان 1 ساله طبیعی است و شدت آن در کودکان مختلف متفاوت است. در این وضعیت کودک با جدا شدن از مادر حتی (برای یک لحظه) شروع به گریه غیرقابل کنترل می کند.
برای کمک به بهبود این حالت، والدین برای خداحافظی از کودک باید به یک روال منظم پایبند باشند و وقتی کودک را ترک می کنند این کار را مخفیانه انجام ندهند و کودک را از برنامه های خود مطلع کنند. در غیر این صورت اضطراب کودک بیشتر می شود.
پرخاشگری
یکی از بزرگ ترین چالش ها برخورد با پرخاشگری کودک است. کودک 1 ساله از لحاظ جسمی تهاجمی تر می شود. کودکان در این سن نمی فهمند که افراد دیگر نیز احساس می کنند، بنابراین آن ها ممکن است بدون هیچ درکی آسیب برسانند.
برای بسیاری از والدین چگونگی مدیریت برخی رفتارها با کودکان نوپا جای سوال دارد. در این سن کودک مستقل تر می شود و شخصیت خود را نشان می دهد. کودک نوپا موقعیت های ناامید کننده بسیاری را تجربه می کند، بنابراین والدین ممکن است در این مدت شاهد طغیان هیجانی و لحظات چالش برانگیز باشند.
هنگامی که این چالش ظاهر می شود، باید مهارت برخورد و درک رفتار با کودک را یاد گرفت. اگر کودک شما بیش از حد پرخاشگر به نظر می رسد و قادر به تعامل با بچه های دیگر نیست، لازم است با متخصص کودکان مشورت کنید، منابع آنلاین پیدا کنید یا با متخصص رفتاری تماس بگیرید و از این طریق با روش های مهار و کاهش رفتار پرخاشگرانه آشنا شوید.
ادامه تغذیه با شیر مادر
به توصیه کارشناسان در صورت امکان، تغذیه با شیر مادر تا حداقل 1 سال ادامه یابد. شیردهی انتخابی کاملا شخصی است.
تغذیه با شیر مادر مزایای زیادی برای کودک دارد. پژوهش ها نشان داده که شیر مادر می تواند احتمال (یا علائم با شدت کمتر) اسهال، عفونت های گوش و مننژیت باکتریایی را کاهش دهد. شیر مادر همچنین می تواند از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)، دیابت، چاقی و آسم جلوگیری کند.
روش های کمک به مهارت یادگیری کودک 1 ساله
کودک نوپا خیلی فعال و پر جنب و جوش است، او از مهارت های کلامی و فیزیکی جدید استفاده می کند تا دنیای اطراف خود را کشف کند.
در این سن کودک بیشتر به بازی کردن می پردازد.
برای کمک به توسعه مهارت های کلامی، به طور مداوم با کودک صحبت کنید. در حین لباس پوشیدن، در مورد رنگ لباس، جنس پارچه، نام اعضای بدن او بحث کنید. نام وسایل خانه، مانند حوله، فنجان، ماشین، عروسک را با او تمرین کنید.
الگوی خواب کودک 1 ساله
- کودک در این سن به حدود 11 تا 14 ساعت خواب نیاز دارد (1 یا 2 بار در روز چرت می زند)
- کودکان نوپای بالای 18 ماه، تمایل به چرت صبحگاهی را از دست می دهند (تنها 1 بار در روز چرت می زنند)
- داشتن برنامه منظم خواب می تواند به بهبود و تنظیم ساعت خواب کودک کمک کند
در طول 1 سال کودک رشد می کند، مستقل می شود و الگوی خوابش تغییر می کند. یکی از چالش های مهم در این سن پدیده پسرفت یا رگرسیون خواب است، این اختلال خواب باعث می شود کودک از الگوی خواب خود خارج شود. این اتفاق طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
اگرچه تنظیم خواب کودک می تواند چالش برانگیز باشد، ولی مهم است که صبر و شکیبایی خود را حفظ کنید. به یاد داشته باشید که کودکان نوپا نسبت به جهان اطراف خود کنجکاو هستند.
زمان مراجعه به پزشک
به توصیه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، در صورت بروز یکی از موارد زیر در کودک 18 ماه به بالا، باید به پزشک کودکان مراجعه کرد:
- کودک نتواند راه برود
- مهارت هایی که قبلا داشته را به یاد نیاورد
- رفتار دیگران را تقلید نکند
- حداقل 6 کلمه صحبت نکند
- کلمات جدید یاد نگیرد
اگرچه هر کودک با سرعت متفاوتی رشد می کند، اما نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که کودکی سن یادگیری و کسب مهارت های جدید است. اگر فرزندتان پیشرفت نمی کند، با پزشک کودکان صحبت کنید.
خلاصه مطلب
تولد 1 سالگی کودک با نقاط عطف جدید و هیجان انگیز بسیاری همراه است. این دوران می تواند زمان سختی باشد، زیرا کودک یاد می گیرد که چگونه از احساسات، استقلال و توانایی های فیزیکی خود استفاده کند. به همین دلیل مهم است که والدین از سلامت روان برخوردار باشند.
سلامت روان والدین به شدت بر زندگی کودک اثر می گذارد. حس اعتماد به نفس و توانایی کودک برای ارتباط با دیگران، تحت تاثیر تعامل او با مراقبان خود در زندگی است.
وقت گذراندن و دادن حس نشاط و خوشحالی به کودک، برای رشد او ضروری است. در صورتی که حال خوبی ندارید یا دچار اختلال عاطفی هستید، بهتر است به خاطر فرزندتان، از مشاور کمک بگیرید.
به یاد داشته باشید که کودک به راهنمایی، عشق و امنیت نیاز دارد. شما بهتر از هر کسی فرزند خود را می شناسید و نقش مهمی در زندگی او دارید. وظیفه والدین کمک به یادگیری و حفاظت از کودک است.