دگزامتازون در بارداری و شیردهی
دگزامتازون چیست؟
دگزامتازون یک کورتیکواستروئید است که از ترشح موادی که باعث ایجاد التهاب در بدن می شوند جلوگیری می کند.
دگزامتازون برای درمان بسیاری از بیماری های التهابی مختلف مانند اختلالات آلرژیک و مشکلات پوستی استفاده می شود. از این دارو همچنین برای درمان کولیت اولسراتیو، آرتروز، پسوریازیس لوپوس و اختلالات تنفسی نیز استفاده می شود.
دگزامتازون با نام های تجاری و اشکال مختلفی مانند دکسون، آکوازون، دگزادیک، دگزاتیسین، اوزوردکس، فورتیدکس، دکامزون و سایر موارد موجود است.
هشدارها
– اگر در هر نقطه از بدن خود عفونت قارچی دارید، نباید از دگزامتازون استفاده کنید.
– بیماری ها و داروهای مصرفی خود را به پزشک اطلاع دهید. زیرا بسیاری از بیماری ها می توانند تحت تاثیر داروهای استروئیدی قرار بگیرند و بسیاری از داروها نیز با استروئیدها تداخل دارند.
– دوز مصرفی دگزامتازون، ممکن است در صورت داشتن هرگونه استرس غیرمعمول مانند بیماری جدی، تب یا عفونت، جراحی یا موارد پزشکی اورژانسی تغییر کند. در مورد چنین شرایطی که بر روند درمان اثر می گذارد به پزشک خود اطلاع دهید.
– دگزامتازون می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و بدن را بیشتر مستعد عفونت کند یا موجب تشدید عفونت موجود شود. بنابراین پزشک را از هرگونه بیماری یا عفونتی که در چند هفته گذشته داشته اید، مطلع کنید.
– اگر در معرض آبله مرغان یا سرخک هستید، برای درمان پیشگیرانه با پزشک خود تماس بگیرید. این بیماری ها در افرادی که از داروهای استروئیدی مانند دگزامتازون استفاده می کنند، می تواند جدی یا حتی کشنده باشد.
– در زمان مصرف داروهای استروئیدی مانند دگزامتازون، واکسیناسیون ممکن است خوب عمل نکند و نتیجه دلخواه را نداشته باشد. بنابراین در حین مصرف این دارو هیچ واکسن زنده ای دریافت نکنید.
دگزامتازون در بارداری
پیش از شروع مصرف دگزامتازون
قبل از استفاده از این دارو، سابقه پزشکی خود را به صورت دقیق به پزشک شرح دهید. در صورت داشتن مشکلات و بیماری های زیر، از مصرف دگزامتازون اجتناب کنید:
– عفونت قارچی در هر نقطه از بدن
– بیماری کبدی (مانند سیروز)
– مشکل تیروئید
– مالاریا
– سل
– پوکی استخوان
– اختلال عضلانی مانند میاستنی گراویس
– دیابت (داروهای استروئیدی می توانند سطح گلوکوز را در خون یا ادرار افزایش دهند)
– گلوکوم یا آب مروارید
– عفونت تبخال چشم
– زخم معده، عفونت معده، کولیت اولسراتیو، دیورتیکولیت، بیماری التهابی روده
– افسردگی یا بیماری روانی
– نارسایی احتقانی قلب
– فشار خون بالا
عوارض دگزامتازون برای جنین مشخص نیست. قبل از مصرف این دارو، در صورت بارداری به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین در مورد مصرف دگزامتازون در دوران شیردهی با پزشک مشورت کنید.
دگزامتازون در بارداری
![دگزامتازون در بارداری]()
روش مصرف دگزامتازون
روش مصرف دگزامتازوندگزامتازون را به طور دقیق طبق دستور پزشک مصرف کنید. دستورالعمل های نسخه خود را دنبال کنید و راهنما یا بروشور دارو را بخوانید. پزشک گاهی دوز مصرفی دگزامتازون را تحت شرایط بیمار تغییر می دهد.
دوز مصرفی دگزامتازون ممکن است به دلیل جراحی، بیماری، استرس یا موارد پزشکی اورژانسی تغییر کند. در مورد چنین شرایطی که سلامت شما را تحت تاثیر قرار می دهد، به پزشک خود اطلاع دهید.
دگزامتازون می تواند بر نتایج برخی آزمایش های پزشکی اثر بگذارد. حتما پزشک خود را از مصرف این دارو، مطلع کنید.
مصرف دگزامتازون را به طور ناگهانی متوقف نکنید، زیرا ممکن است عواقب ناخوشایندی داشته باشد. در مورد روش ایمن قطع مصرف این دارو با پزشک مشورت کنید.
در مواقع اورژانسی کارت سوابق پزشکی خود را به همراه داشته باشید تا به دیگران اطلاع دهید که از این دارو استفاده می کنید.
دگزامتازون باید در دمای اتاق به دور از گرما و رطوبت، نگهداری شود.
دگزامتازون در شیردهی
فراموش کردن دوز مصرفی دگزامتازون
در صورت از دست دادن یک دوز دگزامتازون، با پزشک خود تماس بگیرید.
مصرف بیش از حد دگزامتازون یا اوردوز
انتظار نمی رود که مصرف بیش از حد دگزامتازون تهدید جانی داشته باشد. اما در صورت مشکوک بودن به اوردوز باید سریع به دنبال فوریت های پزشکی باشید.
استفاده طولانی مدت از دوز بالای دگزامتازون عوارض جانبی جدی دارد، از جمله نازک و سریع کبود شدن پوست، افزایش وزن (به ویژه در ناحیه صورت، گردن، کمر و پشت) ، افزایش آکنه یا رشد موهای صورت، بی نظمی قاعدگی و ناتوانی جنسی.
موارد احتیاط حین مصرف دگزامتازون
– در مدت زمان مصرف دگزامتازون از قرار گرفتن در مجاورت افراد بیمار یا دارای عفونت اجتناب کنید. در صورت مشکوک بودن به آبله مرغان یا سرخک با پزشک خود تماس بگیرید، زیرا این بیماری ها در افرادی که از داروهای استروئیدی استفاده می کنند، می تواند جدی یا حتی کشنده باشد.
– در مدت درمان با دگزامتازون، از مصرف الکل خودداری کنید.
– در مدت مصرف دگزامتازون، از دریافت واکسن خودداری کنید، زیرا واکسن ممکن است در این زمان به خوبی عمل نکند و شما را به طور کامل در برابر بیماری ها ایمن نکند. واکسن های زنده شامل سرخک، اوریون، سرخجه، فلج اطفال (MMR)، روتاویروس، تیفوئید، تب زرد، آبله مرغان و زونا است.
دگزامتازون در شیردهی
عوارض جانبی دگزامتازون
در صورت مصرف دگزامتازون و داشتن واکنش آلرژیک از جمله کهیر، مشکل تنفسی، تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو به دنبال اورژانس پزشکی باشید.
در صورت بروز عوارض جانبی زیر فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
– سفتی عضلات، ضعف یا احساس لنگی
– تاری دید، دید تونلی، درد چشم یا دیدن هاله هایی اطراف چراغ
– تنگی نفس (حتی خفیف)، تورم، افزایش وزن سریع
– افسردگی شدید، افکار یا رفتارهای غیر معمول
– تشنج
– مدفوع خونی یا قیر مانند، خون سرفه کردن
– ضربان قلب سریع یا آهسته، نبض ضعیف
– پانکراتیت با علائمی مانند درد شدید در قسمت فوقانی معده که به پشت گسترش می یابد، تهوع و استفراغ
– سطح پایین پتاسیم، با علائمی مانند گرفتگی عضلات پا، یبوست، ضربان قلب نامنظم، تیر کشیدن قفسه سینه، افزایش تشنگی یا ادرار، بی حسی یا گزگز یا
– افزایش فشار خون با علائمی مانند سردرد شدید، تاری دید، تپش در گردن یا گوش ها، اضطراب، خون دماغ
![دگزامتازون در شیردهی]()
هشدارهای مصرف دگزامتازون در دوران بارداری
هشدارهای مصرف دگزامتازون در دوران بارداری– دگزامتازون به آسانی از جفت عبور می کند و باعث شکاف کام در نوزادان می شود. مطالعه اثرات تراتوژنیک بر روی حیوانات، نشان دهنده افزایش بروز شکاف کام با استفاده از کورتیکواستروئید است.
– جداشدن جفت و کاهش وزن هنگام تولد در حیوانات و انسان ها بر اثر درمان طولانی مدت با دگزامتازون ثبت شده است.
– احتمال سرکوب کورتکس آدرنال جنین با مصرف طولانی مدت دگزامتازون توسط مادر وجود دارد. با این حال به نظر نمی رسد که استفاده کوتاه مدت از کورتیکواستروئیدها به منظور پیشگیری از سندرم دیسترس تنفسی در دوران بارداری، خطری برای جنین ایجاد کند.
– ادم ریوی مادر (وضعیتی که در آن ریه ها از مایع پر می شوند)، مهار انقباضات رحمی و افزایش بیش از حد مایع با مصرف دگزامتازون در دوران بارداری گزارش شده است. البته مطالعات کافی و هدف دار در مورد اثر دگزامتازون بر زنان باردار وجود ندارد.
– افزایش و کاهش تحرک اسپرم و تعداد اسپرم در برخی از بیماران تحت درمان دگزامتازون مشاهده شده است.
– دگزامتازون در دسته دارویی C قرار دارد که نمی توان آن را در بارداری خطرناک در نظر گرفت، زیرا مطالعات کافی بر روی انسان موجود نیست. در هر صورت فواید دگزامتازون برای بیمار باید از مضرات آن بیشتر باشد.
هشدارهای مصرف دگزامتازون در دوران شیردهی
– کورتیکواستروئیدها در شیر مادر به مقدار کم ترشح می شوند. اطلاعات خاصی در مورد این دارو به دست نیامده است. از نظر تئوری، وجود دگزامتازون در شیر مادر می تواند تولید شیر را متوقف کند، با تولید کورتیکواستروئیدهای درون زا تداخل داشته باشد یا عوارض ناخواسته دیگر را در نوزادان (که از شیر مادر تغذیه می کنند) ایجاد کند.
– آدرنال نوزادانی که مادران آن ها دوز بالایی از کورتیکواستروئیدهای سیستمیک را برای مدت زمان طولانی مصرف کنند، ممکن است تا حدودی سرکوب شود.
– فواید دگزامتازون برای بیمار باید از مضرات آن بیشتر باشد.
دگزامتازون در شیردهی
استفاده از دگزامتازون در دوران شیردهی
از آن جا که هیچ اطلاعاتی در مورد استفاده از دگزامتازون سیستمیک در دوران شیردهی در دسترس نیست، اثرات یک کورتیکواستروئید جایگزین به ویژه در دوران شیردهی نوزاد نارس، بررسی شده است. انتظار نمی رود تزریق موضعی دگزامتازون برای مواردی مانند التهاب تاندونیت (آماس زردپی)، عوارض جانبی در نوزادان ایجاد کند، اما گاهی ممکن است باعث قطع موقت شیر مادر شود.
اثرات دگزامتازون بر نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند
هیچ عوارض مصرفی دگزامتازون در دوران شیردهی بر روی نوزادان گزارش نشده است.
دگزامتازون در بارداری
اثرات دگزامتازون بر شیردهی و شیر مادر
دگزامتازون می تواند باعث کاهش سطح پرولاکتین سرم و هورمون آزاد کننده تیروتروپین در زنان شیرده شود.
اطلاعات منتشر شده در مورد اثرات دگزامتازون بر پرولاکتین سرم یا شیر مادر جامع و دقیق نیست. با این حال گزارش شده که تزریق دوزهای متوسط تا زیاد کورتیکواستروئید (دپو) در مفاصل باعث کاهش موقت شیر مادر می شود.
بر اساس پژوهشی بر روی 46 زنی که قبل از هفته 34 بارداری زایمان کرده اند، یک دوره درمان بتامتازون از دسته داروهای کورتیکواستروئیدی ( 2 تزریق عضلانی از 11.4 میلی گرم بتامتازون با فاصله 24 ساعت) ، بین 3 تا 9 روز قبل از زایمان، منجر به تاخیر لاکتوژنسیزII (فرآیند تولید شیر) و کاهش میزان متوسط شیر مادر در طی 10 روز بعد از تولد نوزاد شده است. در صورتی که مادر کمتر از 3 روز یا بیشتر از 10 روز از دریافت کورتیکواستروئید زایمان کند، حجم شیر او تحت تاثیر دارو قرار نمی گیرد. همین دوز برای دگزامتازون نیز اثر مشابه دارد.
پژوهشی بر روی 87 زن باردار نشان داد، که مصرف بتامتازون در دوران بارداری مانند مورد بالا، باعث تحریک زودرس ترشح لاکتوز می شود.
اگرچه این افزایش از نظر آماری چشمگیر است، اما اهمیت بالینی آن جزئی به نظر می رسد. همین دوز برای دگزامتازون نیز می تواند اثر مشابه داشته باشد.