زایمان طبیعی بعد از سزارین وی بک (VBAC)

زایمان وی بک

داشتن سابقه جراحی سزارین به خودی خود به معنای انجام دوباره آن نیست. در این مطلب حقایقی در مورد زایمان طبیعی بعد از سزارین (VBAC) وجود دارد که به مادران در انتخاب گزینه های زایمان کمک می کند.

آیا قبلا زایمان سزارین انجام داده اید، اما می خواهید زایمان طبیعی را در آینده تجربه کنید؟ خبر خوب این که زایمان طبیعی بعد از سزارین (VBAC) ممکن است، حتی شاید پزشک این روش را به شما توصیه کند. دستورالعمل های VBAC کالج متخصص زنان و زایمان آمریکا پزشکان را ترغیب می کند که در بیشتر موارد سعی کنند برای مادران با سابقه سزارین روش VBAC را انجام دهند.

وی بک برای بیشتر زنانی که عمل سزارین انجام داده اند، انتخاب درست و بی خطری است. پزشک با کمک چند روش ساده و بررسی سابقه پزشکی، بارداری و شرایط جسمی مادر توصیه به زایمان طبیعی پس از سزارین می کند، بنابراین مادران باید درباره این موضوع با یک متخصص صحبت کنند. در ادامه مطلب برخی از عوامل موثر بر تصمیم گیری در مورد انتخاب روش VBAC ارائه شده است:

– در صورتی که برش زایمان سزارین عمودی یا T شکل باشد VBAC توصیه نمی شود. این نوع برش به احتمال زیاد منجر به پارگی رحم می شود، بنابراین به طور کلی وی بک تنها برای زنانی که دارای برش عرضی کم (برش افقی پایین رحم درست بالای خط بیکینی) هستند گزینه مناسبی است.

– در صورتی که قبلا زایمان طبیعی داشته اید، VBAC می تواند یک انتخاب عالی برای شما باشد. بر اساس پژوهش های انجام شده، اگر شما در گذشته حتی قبل از جراحی سزارین، زایمان طبیعی انجام داده باشید، احتمال داشتن VBAC ایمن و موفق بیش از 90 درصد است.

– اگر روند زایمان شما خود به خود شروع شود، VBAC به احتمال زیاد موفقیت آمیز خواهد بود. القای زایمان در روش VBAC به خوبی عمل نمی کند، به این دلیل که پزشکان خیلی نمی توانند برای زنانی که جای برش رحم دارند داروهای محرک زایمان استفاده کنند. افزون بر این القا خطر پارگی رحم را افزایش می دهد. البته تحریک زایمان در این روش غیرممکن نیست، اما اگر شما به تنهایی تلاش کنید تا روند زایمان پیشرفت کند، موفقیت وی بک بیشتر خواهد بود.

زایمان وی بک

– اگر آخرین جراحی سزارین شما به دلیل دیستوکیا (زایمان غیرطبیعی کند یا دشوار) باشد، ممکن است احتمال موفقیت VBAC کم شود. اگر به دلیل یک زایمان کند یا متوقف شده سزارین اورژانسی شوید، دفعه دیگر که می خواهید زایمان طبیعی انجام دهید، ممکن است همان مشکل برای تان تکرار شود. اما اگر بارداری فعلی شما تحت تأثیر عوارضی در بارداری قبل قرار نگرفته است، برای نمونه به دلیل وضعیت بریچ جنین سزارین شده اید ولی دیگر این مشکل را ندارید، احتمال موفقیت VBAC بیشتر است.

– در صورت داشتن اضافه وزن و چاقی یا افزایش وزن زیاد در دوران بارداری، احتمال موفقیت VBAC کمتر می شود. بر اساس پژوهش های اخیر، موفقیت وی بک در بین زنانی که در دوران بارداری بیش از 18 کیلو افزایش وزن داشته اند 40 درصد کمتر از زنان دیگر است. زنان دارای اضافه وزن و چاقی که اقدام به VBAC می کنند نیز به طور کلی کمتر موفق به زایمان طبیعی می شوند.

– اگر وزن جنین بالا باشد ممکن است خطر VBAC بیشتر شود. طبق پژوهش های اخیر احتمال شکست VBAC در نوزادان بیش از 4 کیلوگرم در مقایسه با نوزادان با وزن کمتر از 3 کیلو و 500 گرم، 50 درصد بیشتر است. همچنین ممکن است در روش VBAC با نوزاد درشت، خطر پارگی رحم و پرینه افزایش یابد. این امر تنها بخشی از دلیل عدم انجام وی بک توسط برخی از پزشکان برای زنانی است که بیش از یک هفته از موعد زایمان شان گذشته است. به خاطر داشته باشید که تولد نوزاد درشت در گذشته به معنای زایمان نوزادی دیگر با وزن بالا نخواهد بود (به ویژه اگر افزایش وزن بارداری خود را کنترل کنید).

– روش VBAC می تواند یک گزینه مناسب حتی بعد از دو مرتبه سزارین باشد، با فرض این که برش رحم در هر دو جراحی عرضی کم باشد.

– اگر می خواهید فرزندان زیادی داشته باشید، VBAC کار عاقلانه ای است. اگر فرزند دوم یا سوم خود را باردار هستید و تصمیم به داشتن بچه های بیشتری دارید، انتخاب روش VBAC می تواند عاقلانه باشد، زیرا سزارین های مکرر برای مادر خطرناک است. افزون بر آن داشتن یک VBAC موفق می تواند احتمال موفقیت یک VBAC دیگر را در آینده افزایش دهد.

– هرچه سن تان کمتر باشد، موفقیت VBAC بیشتر خواهد بود. بر اساس یک مطالعه در سال 2007، احتمال شکست VBAC در زنان بالای 35 سال نسبت به زنان 21 تا 34 ساله، 14 درصد بیشتر است. این افراد همچنین 39 درصد بیشتر درگیر عوارض زایمان طبیعی بعد از سزارین می شوند.

آمادگی های لازم برای VBAC

در صورت شروع و پیشرفت روند زایمان حتما در مورد استفاده از پروستاگلاندین ها یا سایر هورمون های محرک زایمان و مسکن های درد با پزشک صحبت کنید. به طور کلی اپیدورال برای تسکین درد زایمان مورد استفاده قرار می گیرد. این روش بدون خطر بوده و بر شانس موفقیت VBAC اثری نمی گذارد. در واقع بسیاری از پزشکان در صورت لزوم سزارین اورژانسی، بی حسی اپیدورال را در اوایل روند زایمان به عنوان روش بیهوشی توصیه می کنند (بیهوشی عمومی برای خانم های باردار خطرناک تر از اپیدورال است).

در کلاس های آمادگی زایمان شرکت کنید (حتی اگر قبلا در این کلاس ها حضور داشته اید) تا برای تولد دلبندتان آگاه و آماده شوید.

زایمان وی بک

مزایا و خطرات VBAC

به خاطر داشته باشید که هر دو روش VBAC و تکرار سزارین برخی مزایا و خطراتی را به همراه دارند. طبق موسسه ملی بهداشت، ایمن ترین راه برای زنانی که قبلا سزارین شده اند استفاده از VBAC است ، این روش در 60 تا 80 درصد مواقع موفق تر از سزارین است.

VBAC موجب اقامت کوتاه تر در بیمارستان، بهبودی سریع تر، کاهش خطر ابتلا به عفونت و هزینه های کمتر می شود. از دیگر مزایای VBAC می توان به کاهش خطر تکرار سزارین اشاره کرد (تکرار زایمان سزارین موجب افزایش عوارض می شود). با وجود مزایای بسیار زایمان طبیعی بعد از سزارین، همچنان حق انتخاب با مادر است.

بزرگ ترین خطر وی بک شکست آن است که در نهایت منجر به سزارین اورژانسی مادر می شود. سزارین اورژانسی ناشی از VBAC یکی از خطرناک ترین روش های زایمانی محسوب می شود. این وضعیت می تواند به دلایل زیادی همچون عدم پیشرفت زایمان یا دیسترس جنینی (زجر جنین) اتفاق بیفتد.

یکی از مشکل سازترین دلایل شکست VBAC پارگی رحم است، که دیواره رحم (جای برش سزارین قبلی) در طول زایمان شکاف بر می دارد و مادر و فرزندش را در معرض خطر جدی قرار می دهد. خوشبختانه این عارضه بسیار نادر است و از هر 100 زنی که اقدام به VBAC می کند، تنها 1 مورد دچار پارگی رحم می شود.

با کمک پزشک بهترین گزینه زایمان را برنامه ریزی کنید و پیش از هرنوع تصمیم گیری تمام جوانب آن را بسنجید. این نکته را به خاطر داشته باشید که مهم ترین چیز سلامت شما و فرزندتان است.

مترجم: محدثه محمدی