آهن مورد نیاز نوزادان و کودکان
بهترین زمان دادن قطره آهن به نوزاد
آهن یک ماده معدنی است که نوزادان و کودکان برای سلامتی و رشد به آن نیاز دارند.
گلبول های قرمز حاوی هموگلوبین هستند، پروتئینی که اکسیژن را به تمام سلول های بدن می رساند. بدن ما برای ساختن هموگلوبین به آهن نیاز دارد. آهن به گلبول های قرمز رنگ می‌دهد. وقتی آهن کافی نداشته باشید، گلبول های قرمز کوچک و رنگ پریده می شوند. آنها نمی توانند اکسیژن کافی را به اندام ها و ماهیچه های بدن شما برسانند؛ به این مشکل کم خونی می‌گویند.
علائم کمبود آهن چیست؟
نوزادان و کودکان برای رشد طبیعی مغزشان به آهن نیاز دارند. نوزادانی که آهن کافی دریافت نمی کنند، ممکن است فعالیت بدنی کمتری داشته باشند و کندتر رشد کنند. آن ها همچنین ممکن است این علائم را داشته باشند:
- افزایش وزن آهسته
- پوست رنگ پریده
- اشتهای کم
- تحریک پذیری (تند، بد اخلاق)
کمبود آهن می تواند بر عملکرد کودکان بزرگ تر در مدرسه اثر بگذارد. سطوح پایین آهن می تواند تمرکز کودکان را کم کند و باعث احساس خستگی و ضعف آن ها شود.
نوزادان و کودکان چه مقدار آهن نیاز دارند؟
نوزادانی که در زمان مناسب و با رشد کامل به دنیا می آیند با ذخایر آهنی که از خون مادرشان در رحم به دست آوردند، هستند.
در 6 ماه اول، نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، آنچه را که نیاز دارند از شیر مادر دریافت می کنند. با این حال، اگر پس از 6 ماه غذای کمکی را شروع نکنید، خطر کمبود آهن در کودک شما افزایش می یابد. اگر موفق به شیردهی نشدید، برای 12 ماه اول از شیر خشک غنی شده با آهن استفاده کنید. شیر خشک باید بر پایه شیر گاو باشد.
آهن مورد نیاز نوزادان و کودکان
هنگامی که نوزادان شروع به خوردن غذاهای جامد می کنند، میزان آهن مورد نیاز به سن آن ها بستگی دارد. مقدار آهن توصیه شده، مقداری است که یک فرد هر روز برای سالم ماندن به آن نیاز دارد.
- 7 تا 12 ماه 11 میلی گرم
- 1 تا 3 سال 7 میلی گرم
- 4 تا 8 سال 10 میلی گرم
- 9 تا 13 سال 8 میلی گرم
- 14 تا 18 سال 11 میلی گرم (برای پسران)
- 15 میلی گرم (برای دختران)
چه غذاهایی منابع خوب آهن هستند؟
دو نوع مختلف آهن وجود دارد:
آهن هِم راحت تر جذب بدن می شود و در گوشت ها یافت می شود.
آهن غیر هِم از منابع گیاهی مانند حبوبات، سبزیجات و غلات به دست می آید.
غذاهای غنی از آهن عبارتند از:
- گوشت: گوشت گاو، بره، گوساله، جگر، مرغ، بوقلمون.
- ماهی
- تخم مرغ
- غلات : غلات غنی شده با آهن، نان غلات کامل، نان غنی شده، ماکارونی و برنج.
- سایر منابع آهن عبارتند از:
- حبوبات: نخود، عدس و لوبیا.
- سبزیجات: اسفناج، کلم بروکلی، کلم بروکسل، نخود سبز، لوبیا.
برای کمک به جذب آهن در بدن، این غذاها را با منابع خوب ویتامین C مانند پرتقال، گوجه فرنگی و فلفل قرمز ترکیب کنید. به عنوان مثال، یک غلات صبحانه غنی شده با آهن را با تکه های پرتقال سرو کنید یا اسپاگتی با سس گوشت و گوجه فرنگی.
آیا شیر گاو منبع خوبی از آهن است؟
خیر، شیر گاو منبع خوبی از آهن نیست. اگرچه شیر گاو تقریباً به اندازه شیر انسان آهن دارد اما بدن آن را به خوبی جذب نمی کند.
قبل از شروع به دادن شیر گاو، مطمئن شوید که کودک شما منابع دیگری از آهن و ویتامین C دریافت می کند. برای معرفی شیر کامل گاو، صبر کنید تا کودک شما 9 تا 12 ماهه شود.
نوشیدن بیش از حد شیر گاو می تواند منجر به کمبود آهن شود (بعد از 12 ماهگی به 500 میلی لیتر محدود شود).
آهن مورد نیاز نوزادان و کودکان
آیا باید به فرزندم مکمل آهن بدهم؟
نوزادان کاملی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند یا از بدو تولد شیرخشک غنی شده با آهن دریافت می‌کنند، نیازی به مکمل آهن ندارند.
نوزادان کم وزن به مکمل آهن نیاز دارند. اینکه کدام مکمل، چه مقدار و چه مدت؛ به وزن هنگام تولد و رژیم غذایی آن ها بستگی دارد. با پزشک نوزاد خود در مورد مقدار مناسب مکمل آهن کودک خود صحبت کنید.
کودکان بالای یک سال به مکمل آهن نیاز ندارند مگر اینکه به اندازه کافی غذاهای غنی از آهن مصرف نکنند. در این باره با پزشک کودک خود صحبت کنید.
دکتر فرزندم مکمل آهن را پیشنهاد کرد. بهترین راه برای دادن مکمل به نوزاد چیست؟
سعی کنید مکمل را با معده خالی (حدود 1 ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا) به فرزندتان بدهید. برخی از کودکان ممکن است برای جلوگیری از درد معده نیاز به مصرف آهن با غذا داشته باشند.
ویتامین C به جذب آهن در بدن کمک می کند. سعی کنید مکمل آهن را همراه با یک لیوان آب پرتقال یا غذای دیگری حاوی ویتامین C مصرف کنید.
به کودک خود داروهای ضد اسید ندهید یا اجازه ندهید که کودکتان شیر یا نوشیدنی های کافئین دار را همزمان یا در عرض 2 ساعت پس از مصرف مکمل آهن بنوشد. آن ها می توانند مانع جذب مناسب آهن شوند.
مکمل آهن ممکن است باعث سوزش سر دل، حالت تهوع، اسهال، یبوست و گرفتگی عضلات شود. مطمئن شوید که کودک شما مقدار زیادی مایعات می‌نوشد و هر روز میوه، سبزیجات و فیبر می‌خورد.
یک کودک باید چند ماه (به اندازه 3 تا 6 ماه) مکمل را مصرف کند تا ذخایر آهن در بدنش ایجاد شود.
آیا مکمل های آهن عوارض جانبی دارند؟
شواهد کمی وجود دارد که شیرخشک های غنی شده با آهن، غلات یا غذاهای غنی از آهن باعث بروز عوارض گوارشی نامطلوب مانند یبوست در نوزادان یا کودکان نوپا می شود.
عوارض جانبی رایج مکمل های آهن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- معده درد
- حالت تهوع
- اسهال
- یبوست
- مدفوع سیاه
اکثر کودکان پس از چند هفته مصرف مکمل آهن احساس طبیعی پیدا می کنند.
آیا چیز دیگری هست که باید بدانم؟
مکمل های آهن می توانند مدفوع کودک شما را سبز یا سیاه مایل به خاکستری کنند؛ این طبیعی است.
اشکال مایع آهن می تواند دندان ها را لکه دار کند. برای جلوگیری از لکه دار شدن دائمی، پس از آن دندان های کودک خود را با دستمال پاک کنید یا از مسواک مخصوص نوزادان استفاده کنید.
قرص های آهن را دور از دسترس کودکان کوچک نگهداری کنید. آهن بیش از حد می تواند بسیار خطرناک باشد.
انواع قطره آهن
مکمل های آهن حاوی آهن لیپوزومال باعث سیاه شدن دندان نوزاد نمی شود. همچنین فاقد عوارض گوارشی معمول در مکمل های آهن هستند.
در این نوع مکمل ها آهن در داخل لایه های اسید چرب قرار گرقته و لیپوزوم های آهن دست نخورده از طریق روده جذب می شوند. همچنین پایداری آهن در فرمول لیپوزومال بهتر است. از آنجا که آهن درون ساختار لیپوزومی به راحتی از طریق سلول های دیواره روده جذب می‌شود، جذب و فراهمی زیستی آن نیز بهبود یافته است و به علت عدم تماس مستقیم مولکول‌های آهن با دستگاه گوارش، فاقد عوارض گوارشی شایع آهن، طعم بد و خاصیت سیاه کردن دندان‌ها است.
آهن به فرم لیپوزومال تداخل کمتری با غذا دارد و می توان آن را با فرآورده های لبنی مصرف کرد.
لیپوزوفر
- قطره ایرانی
- مناسب نوزادان و کودکان ۱ تا ۳ سال
- تامین نیاز روزانه آهن نوزادان و کودکان
- پیشگیری از فقر آهن
- بدون سیاه کردن دندان
- فاقد عوارض گوارشی
- دارای ساختار لیپوزومی
میزان مصرف یک میلی لیتر (معادل ۷ میلی گرم آهن) در روز یا مطابق تجویز پزشک
لیپوزوفر فورت
- قطره ایرانی
- پیشگیری از فقر آهن
- بدون سیاه کردن دندان
- فاقد عوارض گوارشی
- دارای ساختار لیپوزومی
میزان مصرف یک میلی لیتر (معادل ۱۴ میلی گرم آهن) در روز یا مطابق تجویز پزشک
فروزومال
- قطره وارداتی
- دارای فرمول سوکروزومیال ( باعث فراهم زیستی بالای این دارو می شود)
- مانع سیاه شدن لثه و دندان ها
- جذب مناسب در بیماری های گوارشی، سلیاک و بیماری های التهاب روده
- فاقد عوارض گوارشی
میزان مصرف روزانه ۱۰ قره یا مطابق تجویز پزشک
ایروفیکس
- حاوی آهن میکرو کپسوله شده
- جذب آهن بیشتر نسبت به آهن خوراکی معمولی
- فاقد طعم فلز
- مانع سیاه شدن دندان ها
- هضم آسان
- دارای اهن لیپوزومال و ویتامین د۳
میزان مصرف برای نوزادان ۶ تا ۱۲ ماه ۱ میلی لیتر در روز و کودکان ۱ تا ۳ سال ۱/۵ میلی لیتر در روز یا مطابق تجویز پزشک
سیدرال گوچه
- قطره وارداتی
- دارای فرمول ساکروزمیال
- جذب بیشتر آهن
- فاقد عوارض گوارشی
- دارای طعم خوشایند کاراملی
- جذب مناسب در بیماری های گوارشی، سلیاک و التهاب روده
- مانع سیاه شدن دندان ها
میزان مصرف روزانه ۱۰ قطره یا مطابق تجویز پزشک