وزن نوزاد نارس – بخش دوم
علل وزن‌گیری ضعیف کودکان از بدو تولد تا بیش از یکسالگی
دلایل وزن کم نوزاد: برخی از نوزادان کم وزن ممکن است فقط کمی زودتر از موعد مقرر یا حتی کامل به دنیا آمده باشند. وزن کم هنگام تولد معمولا علامتی ندارد، از این رو انجام مراجعات و معاینات دوران بارداری بسیار اهمیت دارد.
گاهی مشکلات دوران بارداری بر رشد جنین اثر می گذارد و موجب کندی آن می شود. برخی از این مشکلات شامل موارد زیر می شود:
- سلامتی مادر
- وضعیت سلامتی جنین
- مشکلات جفت داخل رحم
عفونت پیامدهای نامطلوبی در بارداری دارد. یکی از عوارض ابتلای مادر باردار به عفونت های باکتریایی یا ویروسی، وزن کم هنگام تولد است. بیماری های عفونی که ممکن است در بارداری رخ دهد، عبارت است از:
- توکسوپلاسموز
- سیتومگالوویروس
- سرخچه
- سفلیس
دلایل وزن کم نوزاد
- سن مادر (کمتر از 17 سال یا بالاتر از 35 سال)
- سیگار کشیدن در دوران بارداری
- مصرف الکل در دوران بارداری
- داروهای مصرفی قبل یا دوران بارداری
- بیماری قلبی
- فشار خون بالا
- برخی بیماری های خود ایمنی
- وضعیت نامناسب تغذیه قبل و در حین بارداری
- مراقبت های بهداشتی ضعیف در دوران بارداری
- قرارگیری در معرض سرب (آلودگی هوا)
- مشکلات در شکل یا اندازه رحم (زهدان)
عوامل ژنتیکی نیز در این مسئله نقش دارند. احتمال به دنیا آمدن نوزاد با وزن کم در صورت کوچک بودن جثه یکی از والدین (یا هردو آن ها) یا سابقه تولد نوزاد کم وزن، بالا است.
![دلایل وزن کم نوزاد]()
نگرانی های مربوط به وزن نوزادان نارس
نگرانی های مربوط به وزن نوزادان نارسهرچه وزن هنگام تولد نوزاد کمتر باشد، احتمال ابتلای او به عوارضی از جمله مشکلات سلامتی طولانی مدت بیشتر است. نوزادان نارس ممکن است برای درمان عوارض زیر، به مراقبت های پزشکی فوری احتیاج پیدا کنند:
- سطح قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
- سطح پایین اکسیژن
- اختلالات تنفسی
- دمای پایین بدن
- عفونت یا سپسیس
- مشکل در تغذیه
- اختلال در وزن گیری
- مشکلات خونریزی
- مشکلات گوارشی
نوزادان با وزن بسیار کم (حدود 1.5 کیلوگرم) با بالاترین خطر مربوط به مشکلات سلامتی بلند مدت مواجه هستند، از جمله این موارد می توان به اختلالات زیر اشاره کرد:
- بینایی
- شنوایی
- تنفسی
- یادگیری
- گوارشی
عوارض خطرناکی که ممکن است برای نوزادان با وزن بسیار کم پیش بیاید، عبارت است از:
- سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)
- فلج مغزی
- مشکلات قلبی
آیا نوزادان نارس به وزن مطلوب هنگام تولد می رسند؟
نوزادان نارس معمولا بلافاصله پس از تولد در بخش مراقبت های ویژه نوزادان (NICU) تحت درمان قرار می گیرند. درمان نوزادان بستری در NICU شامل موارد زیر می شود:
- اکسیژن
- دستگاه تنفسی (ونتیلاتور یا رسپیراتور)
- دستگاه انکوباتور (گرم کننده) با کنترل دما
- تغذیه ویژه با استفاده از گاواژ یا لوله تغذیه
- ویتامین A و سایر مکمل های غذایی
یکی از بزرگ ترین مشکلات نوزادان نارس اختلال در تغذیه و هماهنگی مکیدن و بلعیدن است. این مسئله می تواند باعث طولانی تر شدن روند وزن گیری نوزاد شود.
پزشک وزن و قد نوزاد را اندازه گیری می کند. او همچنین دور سر او را نیز بررسی می کند. اندازه دور سر نوزاد معیار مهمی از وضعیت رشد او است.
براساس پژوهش های انجام شده بیشتر نوزادان نارس تا 2 سالگی به منحنی رشد کودکان نرمال می رسند و کمبود وزن آن ها تا این سن (حدود 18 تا 24 ماهگی) به تدریج جبران می شود. پزشک متخصص کودکان رشد مطلوب نوزاد را به نسبت شاخص رشدی سایر نوزادان همسال و هم جنس او، ارزیابی می کند.
خلاصه مطلب
نوزادان نارس معمولا با وزن کم به دنیا می آیند. در بارداری های چندقلویی احتمال زایمان زودرس زیاد است. هرچه هفته بارداری کمتر باشد و نوزاد زودتر به دنیا بیاید، وزن تولد او کمتر خواهد بود.
وزن کم هنگام تولد می تواند منجر به بروز عوارض و مشکلات سلامتی طولانی مدت در نوزاد شود. با این حال، اگرچه نمی توان همه عوامل را کنترل کرد، ولی سبک زندگی سالم و مراجعات منظم دوران بارداری بهترین راه پیشگیری از تولد نوزاد نارس است.