نقص فاز لوتئال

نقص فاز لوتئال باعث نازایی میشود؟

نقص فاز لوتئال به عنوان سطح پایین یا ناکافی پروژسترون در فاز لوتئال تعریف می شود نقص فاز لوتئال یک دلیل نظری برای ناباروری و سقط زودرس جنین است، اما بحث زیادی پیرامون تشخیص آن وجود دارد.

موضع انجمن پزشکی باروری آمریکا در مورد نقص فاز لوتئال این است که این بیماری به عنوان یک علت مستقل ناباروری به حساب نمی آید.

دلایل اختلاف نظر شامل موارد زیر است:

مشکلات تشخیصی: پژوهش ها روشی قطعی برای تست یا تأیید نقص فاز لوتئال پیدا نکرده است.
نتایج نامعلوم: کوتاه بودن فاز لوتئال یا پایین بودن سطح پروژسترون همیشه باعث ناباروری یا سقط مکرر نمی شود.
نتایج درمانی نامشخص: معلوم نیست که آیا درمان های پیشنهادی باعث بهبود باروری می شود یا می تواند از سقط جنین پیشگیری کند.

علائم احتمالی مرتبط با نقص فاز لوتئال عبارت است از:

عدم تخمک گذاری یا تخمک گذاری نامنظم
تکرار سقط جنین زودهنگام
چرخه های قاعدگی کوتاه
لکه بینی بین تخمک گذاری و دو دوره ماهانه

علل احتمالی نقص فاز لوتئال شامل این موارد است:

سن (بالای 35 سال)
اختلالات تغذیه ای (مانند بی اشتهایی یا پرخوری)
آندومتریوز
ورزش بیش از حد
هیپرپرولاکتینمی
چاقی
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
عدم تعادل هورمون های تیروئید

تشخیص نقص فاز لوتئال

هیچ روش تحقیق محوری برای تشخیص نقص فاز لوتئال وجود ندارد. هر روش ممکن است همراه با مشکلات احتمالی باشد، راه های زیر می تواند به شناسایی نقص فاز لوتئال کمک کند:

نمودار دمای پایه بدن (BBT)

نمودار دمای پایه بدن می تواند فاز لوتئال غیر طبیعی را نشان دهد، اما این روش خیلی مطمئن نیست. طبق پژوهش های انجام شده روز دقیق تخمک گذاری همیشه با ارزیابی نمودار BBT مشخص نمی شود.

بنابراین با این روش نمی توان به طور دقیق طول فاز لوتئال را تشخیص داد (ممکن است فاز لوتئال بلندتر یا کوتاه تر از تشخیص نمودار باشد).

آزمایش سطح پروژسترون

از طریق آزمایش می توان مقادیر پروژسترون را 6 تا 8 روز پس از تخمک گذاری ارزیابی کرد، هرچند سطح طبیعی این هورمون مشخص نیست.

مشکل احتمالی دیگر زمان بندی است. از آن جایی که سطح پروژسترون در حدود یک هفته پس از تخمک گذاری به اوج خود می رسد و تعیین روز تخمک گذاری کار ساده ای نیست. در صورتی که از روز تخمک گذاری خود اطلاع نداشته باشید، نمی دانید چه زمانی باید آزمایش بدهید.

بیوپسی آندومتر

بیوپسی آندومتر شامل بررسی بافت آندومتر در فاز لوتئال و ارزیابی رشد سلول ها (در رابطه با این که زن در چه مرحله ای از چرخه قاعدگی قرار دارد) است.

در حالی که بیوپسی آندومتر به عنوان روشی استاندارد برای تشخیص نقص فاز لوتئال در نظر گرفته می شود، پژوهش ها نتایج متناقضی را نشان می دهد. برای نمونه نتایج غیرطبیعی لزوما دلیل ناباروری نمی شود.

فاز لوتئال و سقط زودرس

آیا نقص فاز لوتئال می تواند باعث سقط زودرس شود؟

در این صورت آیا درمان نقص فاز لوتئال با پروژسترون می تواند مشکل را برطرف کند؟

جواب کسانی که معتقدند نقص فاز لوتئال وجود ندارد، منفی است. با این حال پاسخ (و سوال واقعی) پیچیده تر است.

شواهد کافی برای تأیید این نظریه که نقص فاز لوتئال (به عنوان یک فاز کوتاه لوتئال یا کم پروژسترون تعریف می شود) باعث سقط جنین یا ناباروری می شود، وجود ندارد.

طبق پژوهش های انجام شده مصرف مکمل پروژسترون در زنانی که سقط مکرر نداشته اند، باعث کاهش خطر کلی سقط جنین نمی شود.

با این حال مطالعات اخیر نشان داده که مکمل های پروژسترون برای برخی از زنانی که سقط های مکرر داشته اند ( دو یا چند سقط پشت سرهم) می تواند مفید باشد. به نظر می رسد که اثرگذاری مصرف این مکمل برای خانم های با بیش از سه سقط بیشتر است.

درمان نقص فاز لوتئال

درمان موثری برای نقص فاز لوتئال وجود ندارد. با این حال شما باید هر گونه نگرانی در مورد چرخه قاعدگی خود را با پزشک در میان بگذارید. برای این وضعیت ممکن است درمان های خاص مانند موارد زیر در نظر گرفته شود:

تشخیص و درمان شرایط اساسی: برای نمونه بیماری تیروئید می تواند بر چرخه قاعدگی و قدرت باروری فرد تأثیر بگذارد. پزشک هر بیماری که ممکن است باعث ایجاد اختلال در سیکل قاعدگی یا باروری شود را درمان می کند.
تقویت تخمک گذاری با داروهای باروری: این روش درمانی جسم زرد (لوتئوم) را تقویت کرده و منجر به بهبود فاز لوتئال می شود.
مکمل پروژسترون: این روش درمانی بسیار بحث برانگیز است، زیرا پاسخ این سوال که آیا مکمل های پروژسترون می توانند باعث بهبود باروری یا کاهش سقط جنین زودرس شوند، هنوز مشخص نیست. تحقیقات نشان داده که مصرف مکمل پروژسترون می تواند برای زنانی که بیش از سه سقط داشته اند مفید باشد.
تزریق hCG: دوز پایین hCG (داروی باروری تزریقی) در فاز لوتئال تجویز می شود، اما مکمل پروژسترون شایع تر است و عوارض جانبی کمتری دارد.

اگر تحت درمان IVF هستید، ممکن است پزشک تزریق پروژسترون یا شیاف پروژسترون برای شما تجویز کند. پژوهش ها نشان داده که مکمل پروژسترون باعث بهبود فاز لوتئال و موفقیت بیشتر در بارداری با روش IVF می شود.