توصیه های شیردهی در هنگام شیوع COVID-19

شیر دهی و کرونا ویروس

شیردهی در دوران کرونا: با توجه به شواهد جدید، کمیته تغذیه با شیر مادر در دانشکده پرستاری “Puerta de Hierro” در شهر مادرید (اسپانیا) ضمن رعایت اقدامات حفاظتی فردی و رضایت آگاهانه مادر، شیردهی را برای نوزاد مادران مبتلا به COVID-19 مجاز دانسته است.

حتی اگر انتقال عمودی بیماری بین مادر و نوزاد وجود نداشته باشد، نوزاد پس از تولد مستعد انتقال فرد به فرد از طریق تماس با مادر است. به همین دلیل در ابتدای همه گیری ویروس کرونا، هیچ ارتباطی بین نوزاد و مادر مجاز نبوده و شیردهی توصیه نمی شد. اما بلافاصله پس از تأیید سازمان های بین المللی از مزایای شیردهی و ارتباط مادر و نواد، از آن حمایت شد.

از دیدگاه سلامت عاطفی، اجتناب از جدایی نوزاد و مادر پس از زایمان روند پیوند و تماس بین آن ها را افزایش می دهد. شیردهی همچنین خطر ابتلای مادران به افسردگی پس از زایمان را کاهش می دهد. در هر زمان مادر باید تشویق به شیردهی شود. شیردهی می تواند به روند پیوند مادران و نوزادانی که به دلیل شرایط پزشکی از هم جدا شده اند، کمک کند طبق مطالعه گزارش گروهی در مورد مادران مبتلا به COVID-19، نزدیک به 65٪ از آن ها تماس پوستی با نوزادان خود برقرار کرده اند و نزدیک به 55٪ در طی ساعت اول به طور خود جوش به نوزاد شیر داده اند .

چند اقدامات احتیاطی در دوران شیردهی وجود دارد که باید برای به حداقل رساندن خطر انتقال ویروس انجام شود. رعایت بهداشت تنفسی (استفاده از ماسک صورت یا جایگزین مناسب)، شست و شوی کامل دست ها قبل و بعد از تماس با نوزاد، تمیز کردن و ضد عفونی مرتب سطوح قابل لمس، تمیز کردن لوازم تغذیه نوزاد (از جمله شیردوش، شیشه های شیر و پستانک) قبل و بعد از استفاده و عدم خوابیدن مادر در کنار نوزاد.

بهترین روش برای حل عفونت در نوزادان:

الف) اولین مسئله این است که شیردهی در بیمارمبتلا به COVID-19 تحت درمان دارویی فقط در صورتی قابل قبول است که والدین از خطرات احتمالی آگاه باشند. درمان های دراز مدتی که برای عفونت COVID-19 استفاده می شود مانند آزیترومایسین، هیدروکسی کلروکین سولفات، لوپیناویر و ریتوناویر، توسیلیزومب و متیل پردنیزولون، به مقدار بسیار کمی در شیر مادر ترشح می شود. اگرچه هیچ مطالعه خاصی در این زمینه انجام نشده است، اما به نظر می رسد بیشتر داروهایی که برای سندروم تنفسی حاد (SARS) استفاده می شوند بی خطر و با شیردهی سازگار هستند، بنابراین هیچ گونه منع مصرف یا توصیه خاصی در مورد درمان دارویی که مادران شیرده دریافت می کنند وجود ندارد. مادران باید از عوارض کامل داروهای مصرفی مطلع شوند.

دیتاها سازگاری بین شیردهی و درمان مادران مبتلا به COVID-19 را نشان می‌دهد. بیشتر مادران (80٪) ترجیح دادند شیر خود را به نوزاد بدهند. مکمل های موقت (با شیر اهدایی پاستوریزه یا شیرخشک) می تواند جایگزین مناسبی تا زمان تغذیه انحصاری نوزاد با شیر مادر باشد.

ب) مسئله دوم این است که شیردهی در بیمار مبتلا به COVID-19 با علائم شدید می تواند خطر انتقال ویروس را افزایش دهد.

برای دستیابی به این هدف، مادر باید از یک کمک و راهنما برخوردار باشد. مانند یک پرستار که در تکنیک های دوشیدن شیر به او کمک و از نظر عاطفی از او حمایت کند مادران باید دوشیدن شیر، گرفتن دایه یا استفاده از شیر اهدایی و شیرخشک را برای نوزاد خود بررسی کنند. در این مطالعه از 11 بیمار علامت دار 9 مادر به جدایی موقت نیاز داشتند و فرزندان آن ها به واحد نوزادان منتقل شدند در این دوره، 50٪ نوزاد مادران با علائم خفیف به مدت 48 ساعت نیاز به مکمل تغذیه ای داشتند در پایان دوره درمان، نزدیک به 65 درصد مادران علامت دار مبتلا به COVID-19 به نوزادان خود شیر دادند.

ج) مسئله سوم نحوه مدیریت شیردهی در شرایط بستری نوزاد تازه متولد در NICU است. در این مواقع، مادران مبتلا به COVID-19 با دو چالش ویژه روبرو می شوند. اولین مرحله قرنطینه است و مادر به دلیل خطر انتقال بیماری اجازه دیدار با واحدهای نوزادی را ندارد (مدت زمان پذیرش در NICU یا ICU بین 16 تا 18 روز است) و دوم این که حتی اگر مادران شیر خود را بدوشند و از توصیه های سازمان بهداشت جهانی و شبکه بین المللی آگاهی از سلامت پیروی کنند باز هم متخصصان مسئول نوزادان ممکن است به دلیل خطر آلودگی شیر یا ظروف آن را نپذیرند. مادران در این وضعیت باید حمایت عاطفی شوند. تداوم و حفظ شیر مادر حتی اگر نوزاد برای مدت طولانی بستری یا جدا باشد، امکان پذیر است.

به طور خلاصه با وجود اینکه همه مشکلات، 82٪ نوزادان از شیر مادر تغذیه شدند.

نتیجه گیری

سازمان های بین المللی با وجود بیماری همه گیر COVID-19، همچنان از شیردهی حمایت می کنند. تجربه ثابت کرده که شیردهی صحیح با رعایت اقدامات حفاظتی به منظور کاهش خطر انتقال از طریق ترشحات تنفسی مادر بی خطر است. در زمان جدایی نوزاد از مادر، تکمیل تغذیه با شیرخشک یا شیراهدایی تا زمان شروع مجدد شیردهی امکان پذیر است.

• COVID-19 (ویروس کرونا) در نوزادان و کودکان
• طبقه بندی شدت بیماری کرونا در زنان باردار
• روش های پیشگیری از ویروس کرونا: چگونه کودکان را وادار کنیم دستان شان را به صورت خود نزنند

• آتلیه بارداری
• عکاسی کودک
• آتلیه نوزاد