بیست و پنج تا سی و شش ماهگی
نقاط عطف رشد زبان و گفتار: کودک نوپای شما تقلا می‌کند تا هنگام صحبت کردن فریاد نزند. اما او به زودی یاد می گیرد که چگونه وقتی حرف می‌زند صدایش را تغییر دهد. او همچنین استفاده از ضمایری مانند «من»، «به من» یا «تو» را آغاز می‌کند.
در سن دو تا سه سالگی، دایرۀ لغات کودک گسترش می یابد و او معنی بیشتر صحبت هایی که با شما می کند را می داند. کودک رشته‌ای از اسامی و افعال را به دنبال هم می‌آورد تا جملات کامل ولی ساده‌ای مانند «من الان میرم» را بسازد.
وقتی کودک تان به سه سالگی می‌رسد ممکن است به یک سخنگوی ماهر تبدیل شود. او قادر خواهد بود که یک مکالمه طولانی با شما داشته باشد و شما هم بیشتر چیزهایی را که می‌گوید خواهید فهمید، حتی وقتی از کودک تان بیشتر از یک کار می‌خواهید، دیگر می‌تواند آن را بفهمد. (مثل “کتاب را بگیر و در کتاب خانه قرار بده”).
کمک به کودک در یادگیری مهارت حرف زدن
شما می‌توانید با فراهم کردن محیط ارتباطی غنی و پرورش یافته به گسترش مهارت‌های زبانی فرزندتان کمک کنید. مهم‌ترین کارهایی که شما می‌توانید برای تقویت زبان کودک انجام دهید شامل موارد زیر است:
صحبت کردن:
لازم نیست بی‌وقفه حرف بزنید اما هر وقت با کودک تان هستید با او صحبت کنید. کاری که انجام می‌دهید را برایش توضیح دهید، به اشیا اشاره کنید، از او سؤال بپرسید و ترانه‌ای برایش بخوانید. با او با زبان ساده صحبت کنید. ( اگرچه ساده، واضح و روشن سخن گفتن با کودک اشکال ندارد اما در برابر تمایل کودک به غان و غون کردن مقاومت کنید. کودک با شنیدن صحبت های شما زبان صحیح را یاد می‌گیرد.).
کتاب بخوانید:
کتاب خواندن روشی عالی برای آشنا کردن کودک با واژگان جدید، کنار هم قرارگیری جملات و روایت داستان‌ها است. وقتی او هنوز یک کودک شیرخوار است از شنیدن صدای شما لذت خواهد برد، وقتی یک کودک نوپا می‌شود از داستان‌ها و تصاویر کتاب‌ها لذت می‌برد و وقتی یک کودک خردسال دو تا چهار ساله می‌شود ممکن است او به شما بگوید که داستان کتاب از چه قرار است.
شنونده خوبی باشید:
وقتی کودک تان با شما صحبت می‌کند، سعی کنید برایش شنونده ی خوبی باشید. به او نگاه کنید و واکنش‌های بجایی نشان دهید. وقتی کودک بداند شما به چیزهایی که می‌گوید علاقه دارید، برای تان بیشتر صحبت می کند.
تأخیر در نقاط عطف رشد زبان و گفتار
شما بهترین شخص برای برآورد رشد زبانی فرزندتان هستید. اگر کودک شما هر کدام از علائم زیر را دارد و شما احساس نگرانی می‌کنید، بهتر است احتمال تأخیر در رشد زبانی یا مشکل شنوایی او را با پزشک اطفال در میان بگذارید.
پزشک ممکن است کودک را برای ارزیابی به یک متخصص گفتار درمانی کودکان ارجاع دهد یا ممکن است خود او کودک را به یک مرکز غربالگری مشکلات زبانی معرفی کند. برخی نشانه‌هایی که در سن‌های مختلف کودک لازم است به آن ها توجه کرد شامل موارد زیر است:
شش تا دوازده ماهگی:
کودک هیچ صدایی تولید نمی‌کند یا با شما ارتباط چشمی برقرار نمی‌کند (و تلاشی هم برای ایجاد آن نمی کند). اصوات صداداری مثل «اَه، اِه و اُه» را بیان نمی‌کند. در شش ماهگی به اسمش یا صداهایی که می‌شنود واکنشی نشان نمی‌دهد، در ۹ ماهگی غان و غون نمی‌کند یا در ۱۲ ماهگی تک واژه ها ( مثل “ماما” یا “بابا” ) را نمی‌گوید.
سیزده تا هجده ماهگی:
کودک برای نشان دادن اشیاء به شما آن‌ها را با انگشت نشان نمی‌دهد. کلمات جدیدی یاد نمی‌گیرد.
نوزده تا بیست و چهارماهگی:
کودک تا ۲۴ ماهگی به اعضای بدن اشاره نمی‌کند. نمی‌تواند دستورات ساده را دنبال کند، نمی‌تواند کلمات و رفتارها را تقلید کند یا فقط از تک واژه ها استفاده می‌کند.
بیست و پنج تا سی و شش ماهگی:
کودک تا ۳۶ ماهگی از عبارات دو یا سه کلمه‌ای استفاده نکرده است. نمی‌تواند دستورات ساده را دنبال کند، نامنسجم صحبت می‌کند یا فهم صحبت‌هایش دشوار است.
اگر کودک لکنت زبان دارد، لزوماً به معنای وجود مشکل نیست. لکنت زبان یک مرحلهٔ طبیعی است.
به ویژه از آن رو که توانایی گفت‌وگوی او با این سرعت در حال رشد است.
اما اگر لکنت زبان کودک پس از چهار سالگی ادامه پیدا کرد یا اگر به قدری شدید است که برای بیان کلمات به فک او فشار می‌آورد یا صورتش کج و معوج می‌شود.
با پزشک در این مورد صحبت کنید. در صورتی که لکنت زبان در یک کودک دبستانی بیشتر از شش ماه ادامه داشته باشد، مدرسه وضعیت او را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
مرحلهٔ بعد از صحبت کودک
همچنان که کودک تان رشد می‌کند به یک ماشین سخنگو تبدیل خواهد شد.
اما در بیشتر مواقع از شرح روزش در پیش دبستانی، نظرش دربارهٔ موجودات و حیوانات و توصیفاتش از این که دوست صمیمی‌اش چه چیزهایی می‌خورد خوشحال خواهید شد.
تا چهار سالگی، کودک شما می‌تواند جملات چهار تا شش کلمه‌ای بسازد. او کم کم برخی قواعد دستور زبان ساده را می‌فهمد و استفاده می‌کند.
او ماجراها را تعریف می‌کند و جوری خوب صحبت می‌کند که غریبه‌ها می‌توانند حرف‌هایش را بفهمند.