متفورمین

نام عمومی: متفورمین

نام های تجاری: Fortamet، Glucophage، Glucophage XR، Glumetza. Riomet

متفورمین چیست؟

متفورمین یک داروی دیابت خوراکی است که به تنظیم سطح قند خون کمک می کند؛ همچنین این دارو جهت افزایش تحریک تخمک گذاری نیز انجام می شود.

این دارو همراه با رژیم غذایی و ورزش برای بهبود کنترل قند خون در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع دو تجویز می شود.

متفورمین گاهی اوقات همراه با انسولین یا سایر داروها استفاده می شود، اما برای درمان دیابت نوع یک به کار نمی رود.

اطلاعات مهم

اگر فرد مبتلا به بیماری شدید کلیوی، اسیدوز متابولیک یا کتواسیدوز دیابتی است، نباید متفورمین مصرف کند (باید برای درمان به پزشک مراجعه کرد).

ممکن است لازم باشد مصرف متفورمین در صورت نیاز به انجام هر نوع اشعه ایکس یا سی تی اسکنی که رنگ به ورید تزریق می شود، به طور موقت متوقف شود.

فرد ممکن است به ندرت با مصرف متفورمین به عارضه اسیدوز لاکتیک، که تجمع خطرناک اسید لاکتیک در خون است مبتلا شود. در صورت بروز علائمی مانند درد عضلانی غیرطبیعی، مشکلات تنفسی، معده درد، سرگیجه، لرزش یا احساس ضعف و خستگی زیاد باید به پزشک مراجعه کرد یا از اورژانس پزشکی کمک گرفت.

متفورمین چیست

قبل از مصرف این دارو

در صورت حساسیت به متفورمین یا بیماری های زیر نباید از این دارو استفاده کرد:

– بیماری شدید کلیوی

– اسیدوز متابولیک یا کتواسیدوز دیابتی

ممکن است لازم باشد که مصرف متفورمین در صورت نیاز به جراحی یا هر نوع اشعه ایکس یا سی تی اسکنی که رنگ به ورید تزریق می شود به طور موقت متوقف کرد. قبل از انجام جراحی پزشک تان را از مصرف این دارو مطلع کنید.

اگر سابقه بیماری های زیر را دارید حتما به پزشک خود اطلاع دهید:

– بیماری کلیه (ممکن است لازم باشد عملکرد کلیه قبل از مصرف متفورمین بررسی شود)

– سطح بالای کتون در خون یا ادرار

– بیماری قلبی، نارسایی احتقانی قلب

– بیماری کبد

– در صورت استفاده از انسولین یا سایر داروهای دیابت خوراکی

ممکن است به بیماری اسیدوز لاکتیک که تجمع خطرناک اسید لاکتیک در خون است مبتلا شوید. احتمال ابتلا به این عارضه در سایر مشکلات پزشکی، عفونت شدید، اعتیاد شدید به الکل یا شرایط سنی 65 سال به بالا بیشتر است. از پزشک در مورد احتمال ابتلا به این بیماری سوال کنید.

اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، دستورالعمل های پزشک خود را در مورد استفاده از متفورمین دنبال کنید. کنترل دیابت در دوران بارداری بسیار مهم است و داشتن قند خون بالا ممکن است هم برای مادر و هم نوزاد ایحاد عوارض کند. اگر در حین مصرف متفورمین، باردار شدید به دکتر اطلاع دهید.

متفورمین ممکن است تخمک گذاری را در زن قبل از یائسگی تحریک کند و احتمال بارداری ناخواسته را افزایش دهد.

استفاده از این دارو در شیردهی ممنوع است.

کودکان زیر 10 سال نباید متفورمین مصرف کنند. برخی از اشکال متفورمین برای افراد زیر 18 سال تأیید نشده است.

متفورمین چیست

روش مصرف متفورمین چگونه است؟

متفورمین را دقیقاً طبق تجویز پزشک مصرف کنید. دستورالعمل های روی نسخه خود را دنبال کنید و تمام اطلاعات دارو یا برگه دستورالعمل آن را مطالعه کنید. پزشک ممکن است گاهی اوقات دوز مصرفی شما را تغییر دهد. دارو را دقیقاً طبق دستور آن مصرف کنید.

متفورمین را همراه با وعده غذایی مصرف کنید، مگر این که پزشک تجویز دیگری برای شما کرده باشد. برخی از اشکال متفورمین فقط یک بار در روز همراه با وعده شام مصرف می شود. دستورات پزشک خود را دقیق اجرا کنید.

از خرد کردن، جویدن و تکه کردن قرص پیوسته رهش خودداری کنید و آن را کامل مصرف کنید.

حالت مایع دارو را با دقت اندازه گیری کنید. قبل از مصرف دارو، سوسپانسیون خوراکی را به خوبی تکان دهید. از سرنگ مدرج دارویی یا قاشق اندازه گیری دوز دارو (و نه قاشق آشپزخانه) استفاده کنید.

برخی از قرص ها با روکشی ساخته می شوند که در بدن جذب نمی شود ولی تاثیری بر اثر دارو ندارد. این طبیعی است که بخشی از این روکش در مدفوع ظاهر شود.

ممکن است قند خون شما پایین باشد (افت قند خون) و احساس گرسنگی، سرگیجه، کج خلقی، گیجی، اضطراب یا لرزش داشته باشید. برای درمان سریع افت قند خون (هیپوگلیسمی)، یک منبع قند اثربخش (آب میوه، آب نبات، بیسکویت، کشمش، یا نوشابه غیر رژیمی) بخورید یا بنوشید.

پزشک ممکن است در صورت ابتلا به افت قند خون شدید، یک کیت آمپول گلوکاگون برای شما تجویز کند. مطمئن شوید که اطرافیان یا دوستان نزدیک تان قادر به تزریق این آمپول به شما در مواقع اورژانسی هستند.

میزان سطح قند خون تحت تأثیر استرس، بیماری، جراحی، ورزش، مصرف الکل یا حذف وعده های غذایی می باشد. قبل از تغییر دوز یا برنامه دارویی خود با پزشک مشورت کنید.

متفورمین تنها بخشی از یک برنامه درمانی کامل که شامل رژیم غذایی، ورزش، کنترل وزن، آزمایش منظم قند خون و مراقبت های ویژه پزشکی می باشد. دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کنید.

این دارو باید در دمای اتاق و دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری شود.

پزشک ممکن است در حین مصرف این دارو ویتامین B12 برای شما تجویز کند. فقط مقدار معین ویتامینی که برایتان تجویز شده را مصرف کنید.

متفورمین چیست

اگر دوز مصرفی متفورمین فراموش شود چه اتفاقی می افتد؟

در صورت فراموش کردن دوز دارو آن را در اسرع وقت مصرف کنید، اما اگر نزدیک به نوبت دوز بعدی یادتان افتاد که مصرف آن را فراموش کرده اید. هم زمان دو دوز را با هم مصرف نکنید.

در صورت مصرف دوز زیاد متفورمین چه باید کرد؟

به دنبال فوریت های پزشکی باشید یا با اورژانس تماس بگیرید. مصرف بیش از حد متفورمین می تواند باعث افت شدید قند خون یا اسیدوز لاکتیک شود.

در حین استفاه از متفورمین چه چیزهایی منع مصرف دارند؟

در هنگام مصرف متفورمین باید از نوشیدن الکل خودداری کرد. الکل قند خون را کاهش می دهد و ممکن است خطر ابتلا به اسیدوزلاکتیک را افزایش دهد.

متفورمین چیست

عوارض جانبی متفورمین

در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک به متفورمین مانند: کهیر، مشکل تنفسی، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو از اورژانس پزشکی کمک بگیرید.

برخی از افراد با مصرف این دارو به بیماری کشنده ی اسیدوز لاکتیک مبتلا می شوند. در صورت داشتن علائم خفیف مانند موارد زیر به پزشک تماس بگیرید:

– درد عضلانی غیرعادی

– لرزش

– مشکل تنفسی

– احساس سرگیجه، حواس پرتی، خستگی، یا ضعف شدید

– معده درد ، استفراغ

– تپش قلب کند یا نامنظم.

عوارض جانبی شایع متفورمین ممکن است شامل موارد زیر باشد:

– قند خون پایین

– حالت تهوع، ناراحتی معده

– اسهال

این لیست کاملی از عوارض جانبی متفورمین نیست و ممکن است شامل موارد دیگری نیز باشد. برای مشاوره در مورد عوارض جانبی با پزشک تماس بگیرید.

متفورمین چیست

چه داروهایی با متفورمین تداخل دارویی دارند؟

بسیاری از داروها می توانند با متفورمین تداخل دارویی داشته باشند و باعث کاهش اثر آن شوند یا خطر ابتلا به اسیدوز لاکتیک را افزایش دهند. این موارد شامل داروهای تجویز شده و بدون نسخه پزشک، ویتامین ها و محصولات گیاهی می باشد. همه نوع تداخلات دارویی احتمالی در این جا آورده نشده است. پزشک را در مورد مصرف تمام داروهای فعلی و هر دارویی که دوز آن را شروع یا متوقف کرده اید مطلع کنید.

اطلاعات بیشتر

به یاد داشته باشید که داروها باید دور از دسترس کودکان نگه داری شوند، هرگز داروهای خود را برای دیگران تجویز نکنید و متفورمین را فقط با دستور پزشک مصرف کنید.

با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که اطلاعات این مقاله برای شرایط شما نیز صدق می کند.

مترجم: محدثه محمدی