آزمایش اسپرم و تفسیر آن – بخش اول

0 681

آزمایش اسپرم و آنالیز مایع منی یکی از تست های مهم برای زوج های نابارور است، این آزمایش باید قبل از تجویز هرگونه روش درمانی (حتی قرص کلومیفن) انجام شود. آنالیز اسپرم که به عنوان آزمایش شمارش اسپرم نیز شناخته می شود، فراتر از مقادیر اسپرم است.
در حالی که یک سوم موارد ناباروری مربوط به زن است، یک سوم آن به مرد مربوط می شود. یک سوم دیگر شامل مشکلات ناباروری هر دو زن و مرد یا ناباروری های بدون علت مشخص است.

هر زوج نابارور باید آزمایش آنالیز اسپرم مرد را انجام دهد. تشخیص مشکل باروری در زن، به معنای طبیعی بودن باروری مرد نیست.

بسیاری از افراد قبل و بعد از آزمایش دچار اضطراب می شوند. در این جا نکاتی ضروری در مورد شرایط آزمایش تجزیه و تحلیل مایع منی، تفسیر نتایج و مقادیر نرمال آن آمده است.

آمادگی لازم برای آزمایش اسپرم

حداقل دو یا سه روز قبل از انجام آزمایش باید از رابطه جنسی یا خروج مایع منی به روش استمناء پرهیز شود. طبق انجمن پزشکی باروری آمریکا (ASRM)، نمونه مایع منی باید حداقل دو تا سه روز پس از مقاربت جنسی گرفته شود و از آخرین خروج مایع منی بیش از هفت روز نگذشته باشد.

بنا به توصیه انجمن پزشکی باروری آمریکا، بهتر است برای آزمایش اسپرم حداقل دو نمونه جمع آوری شود که فاصله بین آن ها حدود یک ماه باشد. همچنین ممکن است نیاز به تکرار آزمایش باشد، به ویژه اگر نتایج اول غیرطبیعی یا لب مرز باشند.

بیضه ها به دلیل حساسیت اسپرم نسبت به دما در خارج از بدن در کیسه بیضه قرار دارند. به همین دلیل به مدت دو یا سه ماه قبل از آزمایش اسپرم باید از قرارگیری در معرض دمای بالا اجتناب کرد. فعالیت هایی مانند دوش آب گرم، رفتن به سونا یا جکوزی گرم و قرار گرفتن در معرض گرمای زیاد در محل کار می تواند بر اسپرم تاثیر منفی بگذارد. تب بالا همچنین می تواند تعداد اسپرم را تحت تأثیر قرار دهد.

تعداد اسپرم در صورت قرارگیری در معرض گرمای زیاد یا تب شدید، چندین هفته طول می کشد تا به حالت طبیعی برگردد. باید قبل از انجام آزمایش نسبت به این فاکتورها آگاهی کامل داشت.

آزمایش آنالیز اسپرم

به توصیه برخی متخصصان باید یک هفته قبل از آزمایش اسپرم از مصرف سیگار، نوشیدن الکل، کافئین و مواد مخدر خودداری کرد.

عادت های زندگی همچنین بر تعداد اسپرم تأثیرگذار هستند، اما بعید است که ترک یک هفته آن باعث تغییر در نتایج آزمایش شود. روند تولید اسپرم طی دو تا سه ماه انجام می شود. در صورت تصمیم به بهبود قدرت باروری، باید ترک طولانی مدت این عادت ها را در نظر گرفت.

برخی داروهای تجویزی نیز می توانند بر قدرت باروری مرد و تعداد اسپرم تأثیر منفی بگذارند مانند داروهای زیر:

– آنزیم درون سلولی 5- آلفا ردوکتاز، دارویی است که برای درمان اختلالات هایپرپلازی خوش خیم پروستات و ریزش مو استفاده می شود.

– آلفا بلاکر (مهار یا مسدود کننده های آلفا)، مانند سیلودوزین، تامسولوزین (تامسولوسین) و آلفوزوسین، داروهایی هستند که برای درمان هایپرپلازی خوش خیم پروستات استفاده می شوند.

– آنتی بیوتیک های خاص

– شیمی درمانی

– سایمتیدین (با نام تجاری Tagamet)

– کلشی سین، داروی ضد التهابی که برای درمان نقرس استفاده می شود

– کتوکونازول، داروی ضد قارچ (اگر به صورت قرص مصرف شود)

– مصرف طولانی مدت استروئید

– اسپیرونولاکتون و نیفدیپین برای درمان فشار خون بالا

– سولفاسالازین، دارویی که برای درمان آرتریت روماتوئید و کولیت اولسراتیو استفاده می شود.

– مکمل های تستوسترون یا درمان جایگزین

مصرف هر یک از این داروها می تواند نتایج تجزیه و تحلیل مایع منی را تحت تأثیر قرار دهد. در مورد هر داروی مصرفی باید با پزشک مشورت کرد.

پزشک ممکن است هم زمان با ادامه داروهای مصرفی درخواست آزمایش آنالیز اسپرم کند (برای بررسی تاثیر دارو) یا بخواهد مصرف دارو متوقف شود یا داروی جایگزین تجویز کند. هرگز مصرف داروی تجویز شده را بدون مشورت پزشک متوقف نکنید.

آزمایش آنالیز اسپرم

گرفتن نمونه مایع منی

انجام آزمایش اسپرم در آزمایشگاه با تحریک مصنوعی (خودارضایی) انجام می شود و نمونه در یک ظرف استریل جمع آوری می شود.

بیشتر روان کننده ها حاوی مواد شیمیایی هستند که می توانند به اسپرم آسیب برسانند و در فرآیند تولید نمونه باید از آن ها اجتناب کرد. بزاق دهان همچنین می تواند به اسپرم آسیب برساند، بنابراین نباید از تف به عنوان روان کننده استفاده کرد. (از پزشک در مورد روان کننده های مخصوصی که برای استفاده در آزمایش و درمان باروری تأیید شده اند، سوال کنید.)

اتاق مخصوصی در آزمایشگاه برای جمع آوری مایع منی و نمونه گیری در نظر گرفته شده است. اگر به دست آوردن نمونه از طریق خودارضایی دشوار است، می توانید از طریق مقاربت با استفاده از کاندوم مخصوص در خانه این کار را انجام دهید. با این حال نباید در فرآیند نمونه گیری از هیچ نوع کاندوم معمولی استفاده کرد، مواد شیمیایی موجود در کاندوم ها می توانند به نمونه اسپرم آسیب برسانند و در نتیجه آزمایش تاثیر بگذارند (در مورد نحوه تهیه کاندوم مخصوص از پزشک خود سوال کنید).

شاید بتوان از طریق خود ارضایی و تحریک مصنوعی نمونه را در خانه تهیه کرد. به خاطر داشته باشید که نمونه منی باید در یک بازه زمانی خاص ارزیابی شود (به طور کلی دو ساعت). در صورت دور بودن از کلینیک باروری، انجام نمونه گیری در آزمایشگاه الزامی است.

هر نوع آزمایش پزشکی معمولا موجب احساس ناراحتی در فرد می شود. طبیعی است که مرد از ارائه نمونه مضطرب و تا دریافت نتایج آزمایش دچار استرس شود. در صورت بروز هرگونه مشکل در انجام مراحل نمونه گیری از پزشک کمک بگیرید.

0 0 رای
رأی دهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
0 نظرات
Inline Feedbacks
مشاهده همه نظرات